زنجیره تامین در خصوص کالاهای با عمر کوتاه و فاسد شدنی به خصوص محصولات کشاورزی همواره یکی از با اهمیت‌­ترین و چالش برانگیزترین مباحث مدیریتی در زمان­‌های مختلف بوده است. زیرا، در تمامی مراحل فرایند تولید محصولات کشاورزی ممکن است عوامل غیر ایمن و غیر بهداشتی، سلامت محصولات کشاورزی را در معرض مخاطره قرار دهد. علاوه بر این، یکی از مسائل کلیدی زنجیره تامین کشاورزی حجم بالای هدر رفت محصولات در طول زنجیره تامین است. در ایران به عنوان یک کشور در حال توسعه سالانه حدود 30 درصد کل محصولات کشاورزی هدر می‌رود. حجم بالای ضایعات محصولات کشاورزی به ویژه در رابطه با محصول گندم به عنوان یک محصول سیاسی و راهبردی اهمیت بیشتری پیدا می­‌کند. نتایج برخی از مطالعات نشان می‌­دهد میزان زیادی از هدر رفت گندم، در کشورهای در حال توسعه به دلیل استفاده گسترده از شیوه­‌های سنتی در بخش ذخیره­‌سازی این محصول است. به نظر می‌رسد، بکارگیری فناوری­‌های نوظهوری نظیر اینترنت اشیاء می­‌تواند راه حل مناسبی برای این مساله باشد. با این وجود، شواهد نشان می‌دهد در زمینه بکارگیری اینترنت اشیاء در زنجیره تامین به ویژه در بخش لجستیک، کمبودهایی وجود دارد و پژوهشگران می­بایست از طریق مدل­‌سازی و بهینه­‌سازی، شکاف­‌های نظری موجود در این زمینه را پوشش دهند. از این‌رو، پژوهش حاضر در صدد است با استفاده از رویکرد علم طراحی اقدام­‌پژوهانه این مساله مهم پژوهشی را برای اولین بار در ایران مورد تاکید قرار دهد. مهمترین یافته­‌های این پژوهش، شامل مدل مفهومی داده، مدل منطقی پایگاه داده و مدل فیزیکی داده بکارگیری اینترنت اشیاء در بخش ذخیره­‌سازی زنجیره تامین گندم می­‌شود که با مشارکت خبرگان صنعتی و متخصصین مهندسی نرم‌افزار طراحی و اعتبارسنجی شده است. مدل‌های طراحی شده در این پژوهش می­‌تواند برای پیاده‌سازی فناوری اینترنت اشیاء در مراکز ذخیره­‌سازی گندم مفید باشد و به بخشی از مسائل مرتبط با این حوزه پاسخ دهد. یافته­‌های این پژوهش می‌تواند راهنمای مناسبی برای مسئولان و تصمیم­‌گیرندگان جهت توسعه و بکارگیری اینترنت اشیاء در بخش ذخیره­‌سازی گندم باشد.

کلمات کلیدی