فولادهای دوفازی فریتی-مارتنزیتی به دلیل دارا بودن خواصی مکانیکی قابل توجه نظیر استحکام کششی بالا و شکل پذیری مناسب دارای کاربرد گسترده‏ در صنایع خودروسازی هستند. روشن است که خواص مکانیکی این فولادها وابسته به ویژگیهای ریز ساختاری آنها از جمله کسر حجمی فازهای مختلف و چگالی نابجایی در این فازها بوده که این مشخصه های ریز ساختاری، تابعی از تاریخچه ترمومکانیکی می‏باشند. هدف از این پژوهش، بررسی اثر ریزساختار فولاد فریتی-مارتنزیتی JIS-SAPH440 بر مشخصه های رفتار کششی این فولاد نظیر استحکام کششی و نمای حساسیت تنش سیلان به نرخ کرنش آن می‏باشد. به این منظور، پس از انجام آنیل میان بحرانی در دماهایی بین 750 الی 790 درجه سانتی گراد به مدت 30 دقیقه، رفتار سیلان فولاد مذکور توسط آزمون کشش در دمای محیط در دو نرخ کرنش متفاوت مورد بررسی قرار گرفت. همچنین تحولات ریزساختاری این فولاد توسط میکروسکوپهای نوری و الکترونی روبشی و آزمون پراش اشعه ایکس، مورد مطالعه قرار گرفت. نتایج نشان داد که افزایش دمای آنیل میان بحرانی از 750 به 790 درجه سانتی گراد سبب افزایش کسرحجمی فاز مارتنزیت از 31 درصد به 45 درصد و همچنین افزایش چگالی نابجایی ها در فاز فریت از 1015 × 5 بر متر مربع به 1016 × 54/1 بر متر مربع شد. این تغییرات، سبب شد که استحکام کششی فولاد مذکور از حدود 800 مگاپاسکال به حدود 1100 مگاپاسکال افزایش یابد و در مقابل، نمای حساسیت نرخ کرنش به تنش سیلان کاهش یافته و به مقادیر ناچیز برسد.

کلمات کلیدی