حکومت و جامعه ایران قدمتی باستانی دارد. حکومت ایران بر اساس تلفیق دین و سیاست از عهد اردشیر و نامه تنسر تا سیاست نامه نویسان دوره معاصر به لحاظ محتوایی یک شکل مانده است. داریوش شاهنشاه هخامنشیان فرستاده اهورامزدا بود و اردشیر بابکان شاهنشاه ایرانشهر دوره ساسانیان برای تلفیق شریعت زرتشت با سیاست داخله و خارجه کارنامه ای درخشان بنا نهاد. بعدها حکومت صفوی، پهلوی و جمهوری اسلامی نیز در تداوم گذشته سلطنت، پادشاهی و ولایت فقیه را سامان دهی کردند. شکل و محتوای حکومت در ایران همچون زبان، تاریخ و فرهنگ ایرانی تداوم و پایداری داشته است. علاوه بر حکومت جامعه ایرانی نیز در اساطیر باستانی، جشن های نوروز، سده و یلدا به همراه میراث کهن زبان و ادب فارسی ساختاری پایدار و تداومی دارد. این پژوهش درگیری، تضاد و کشاکش یا همان دیالکتیک حکومت و جامعه ای قوی و پایدار ایرانی در دوره معاصر را تحلیل می‌کند. مسئله اصلی این پژوهش تداوم میراث ایرانی در دوره معاصر و خروجی است که به توسعه پایدار ختم نشده است. سوال چنین است که چرا ایران به رغم داشتن حکومت و جامعه ای قوی و پایدار مجموعه ساخت قدرت و حکومت مندی و سیاست گذاری داخله و خارجه آن به توسعه پایدار ختم نشده است؟ فرضیه چنین است که در غیبت جدال سنت و تجدد و آگاهی ملی ایران با روایت های تجدد نوعی دوام دنیای کهن در عصر جدید، خروجی آرمان گرایانه و ضد واقعیت شکل داده است که برنامه های توسعه ناپایدار در موضوعات عمومی را رقم زده است. نتیجه جدال جامعه و حکومت قوی و پایدار فرسایش نهادها و منابع و توسعه ناپایدار است.

کلمات کلیدی