این آزمایش برای بررسی اثر سطوح مختلف دانه خرفه آسیاب شده بر عملکرد رشد، سیستم ایمنی و برخی فراسنجه‌های خونی جوجه‌های گوشتی انجام شد. تعداد 160 قطعه جوجه یک روزه گوشتی نر از سویه تجاری راس 308 در قالب طرح کاملاً تصادفی با 4 تیمار، 4 تکرار و 10 قطعه جوجه در هر تکرار استفاده شد. جیره‌های آزمایشی شامل سطوح صفر، 2، 2/5، 5 و 7/5 % دانه خرفه بود. برای ارزیابی سیستم ایمنی هومورال، در روزهای 24 و 31 مقدار ml 1 محلول 10 % گلبول قرمز گوسفندی به دو جوجه از هر تکرار تزریق شد و نمونه‌‌های خونی در روزهای 35 و 42، از ورید بال گرفته شد. پرندگان علیه ویروس بیماری‌های برونشیت، نیوکاسل و گامبورو واکسینه شدند. برای اندازه گیری فراسنجه‌های خونی از نمونه‌های خون 42 روزگی استفاده شد. وزن اندام‌های بدن برحسب درصد وزن بدن در سن 42 روزگی بررسی شد. نتایج حاصل از این آزمایش نشان داد که مصرف دانه خرفه، سبب افزایش وزن و مصرف خوراک جوجه‌های گوشتی در دوره های رشد، پایانی و در کل دوره پرورش شد. میزان تیتر IgY در پرنده‌ها تفاوتی نداشت. ضریب تبدیل غذایی در پرندگان تغذیه شده با تغذیه تیمار حاوی 2/5 % دانه خرفه بهتر شد. وزن بورس فابریسیوس و سایر اندام‌های بدن در 42 روزگی در کل گروه‌ها تغییری نداشت. استفاده از سطوح مختلف دانه خرفه در جیره تأثیر معنی‌داری بر تیتر آنتی بادی در برابر گلبول قرمز گوسفندی، میزان هماتوکریت خون، تری‌گلیسیرید، آنزیم‌هایALP ،AST، ALT و کلسیم در خون نداشت اما سبب افزایش میزان کلسترول خون شد.

کلمات کلیدی