جامعیت قرآن از مباحث مهمی است که جریان های اسلامی، پیرامون قلمرو آن دیدگاه های متفاوتی داشته اند. با نگاهی به منشاء آراء اندیشمندان این جریان ها نمایان می شود، روایات مرتبط با جامعیت قرآن در زمره محوری ترین رهیافت درون دینی و خاستگاه در شکل گیری نظریات جامعیت است. از جمله جریان های معاصر که بخشی از آبشخور فکری آن درباره قلمرو جامعیت، متاثر از روایات بوده، جریان عقلانیت اسلامی است.تبیین چگونگی کنشگری اندیشمندان این جریان از روایات مرتبط با جامعیت، در نیل به قلمرو حداکثری مساله این پژوهش است. روش این پژوهش توصیفی-تحلیلی و جمع آوری داده ها بر اساس منابع تاریخی،روایی و تفسیری به گونه اسنادی است.از یافته های مهم نوشتار حاضر آن است که علی رغم این که علم حقیقی به وجود تمام معارف قرآن در انحصار معصومان است، ولیکن می توان با کنشگری نسبت به مفاد روایات صریح و غیر صریح مشیر به اشتمال حداکثری قرآن و عرصه وسیعی که عقل در نگاه جریان عقلانیت اسلامی دارد، با روش های اجتهادی معتبر به لایه های فراوانی از مدالیل قرآنی دست یافت.کنشگری های روائی که در قالب قاعده بطن، جری و تطبیق یا روایات مشعر به الگو بودن قرآن مطرح شده، از شواهد این روش های اجتهادی هستند. از طریق کنشگری با این قواعد می توان به عدم تاریخمندی فهم قرآن پی برد. همچنین اثبات جامعیت بیشینه ای و ایجاد بستر ظرفیت حداکثری پاسخگویی آن،به تمام نیاز های معرفتی معیشتی آدمیان در بستر سیال زمان از جمله دستاورد های این کنشگری ها است.

کلمات کلیدی