روند رو به رشد ارتکاب جرائمی مانند جرائم سرقت در کشور تابعی از شرایط اقتصادی، به‌خصوص بیکاری است. بیکاری از مزمن‌ترین عارضه‌هایی است که خوشایند هیچ نظام اقتصادی نیست و یکی از عوامل اصلی افزایش جرائم سرقت در جامعه محسوب می‌شود. با توجه به اهمیت موضوع جرائم سرقت، پژوهش حاضر به بررسی رابطه بین بیکاری و سرقت در کشور پرداخته است. روش پژوهش در این مطالعه مبتنی بر روش‌های توصیفی-تحلیلی و بهره‌گیری از شیوه‌های کمّی است. در این پژوهش رابطه بیکاری با جرائم سرقت در ایران در دوره زمانی (۱۳۸۵-۱۳۹۵) با استفاده از مدل خودهمبستگی فضایی موران دومتغیره بررسی شده است. برای تجزیه‌وتحلیل داده‌ها و همچنین ترسیم نقشه‌ها از نرم‌افزارهای «آرک­جی­آی­اس»[1] و «ژئودا»[2] استفاده ‌شده است. داده‌ها و اطلاعات موردنیاز از سرشماری‌های عمومی نفوس و مسکن سال‌های (۱۳۸۵، ۱۳۹۰ و ۱۳۹۵) و همچنین بخش امور قضایی از سالنامه‌های آماری کشور سال‌های (۱۳۸۵-۱۳۹۷) به‌دست آمده است. نتایج پژوهش حاکی از آن است که جرائم سرقت در کشور طی سال (۱۳۹۵) نسبت به سال (۱۳۹۰) حدود (۴/۳۴) درصد و نسبت به سال (۱۳۸۵) در حدود (۲۰۸) درصد رشد داشته است. نتایج مدل خودهمبستگی فضایی موران بین بیکاری و سرقت در کشور نشان‌ داد که استان‌های تهران، خراسان‌رضوی، اصفهان، قم و سمنان در خوشه H-H (بیانگر میزان بالای بیکاری و سرقت در این استان‌ها و نیز استان‌های هم‌جوار) و استان‌های آذربایجان‌شرقی، زنجان و آذربایجان‌غربی در خوشه L-L (بیانگر میزان پایین بیکاری و سرقت در این استان‌ها و نیز استان‌های هم‌جوار) قرار دارند؛ بنابراین نتایج پژوهش نشان داد که بین بیکاری و جرائم سرقت در کشور رابطه مثبت و معنی‌داری وجود دارد.

کلمات کلیدی