مسکن اجتماعی یکی از سیاست‌های تأمین مسکن برای اقشار کم‌درآمد و پایداری اجتماعی یکی از رویکردهای مواجهه با مسائل و مشکلات این نوع مسکن محسوب می‌شود. مسکن اجتماعی اغلب به‌عنوان مسکن حداقلی شناخته می‌شود. لذا به‌کارگیری شاخص‌های موثر بر ارتقای پایداری اجتماعی در این نوع مسکن در راستای افزایش کیفیت محیط زندگی ساکنان آن ضرورت می‌یابد. یکی از مناطقی که همواره در رابطه با مسکن اجتماعی با مشکل روبرو است، منطقه خاورمیانه می‌باشد. هدف این پژوهش بررسی معیارهای مؤثر بر ارتقای پایداری اجتماعی بر معماری مسکن اجتماعی در خاورمیانه است. در این راستا با استفاده از روش کیفی، تحلیل نمونه‌های موردی صورت گرفته است. نتایج تحقیق حاکی از آن است که در طراحی محیط‌های مسکونی، به‌ویژه برای قشر کم‌درآمد، مشارکت ساکنان در مراحل طراحی و حتی اجرا می‌تواند موجبات رضایت‌مندی آن‌ها را فراهم آورده و انعطاف و انطباق طرح با نیازها و شیوه زندگی کاربران در آینده را تضمین نماید. همچنین این موضوع خود منجر به شکل‌گیری سایر شاخص‌های پایداری اجتماعی شده و به‌دنبال آن هویت، حس تعلق به مکان، تمایل به شرکت در فعالیت‌های جمعی و تعاملات اجتماعی در مسکن اجتماعی خواهد شد.

کلمات کلیدی