سفینه, دوره (20), شماره (78), سال (2023-4) , صفحات (110-138)

عنوان : ( بهره‌گیری از منابع در بحارالانوار، بررسی مورد مقصد الراغب الطالب )

نویسندگان: مهدی مجتهدی ,

بر اساس تصمیم نویسنده مقاله دسترسی به متن کامل برای اعضای غیر دانشگاه ممکن نیست

استناددهی: BibTeX | EndNote

چکیده

علامه مجلسی (۱۰۳۷ – ۱۱۱۰ ق) در تألیف بحارالانوار از منابع بسیاری بهره برده که در مقدمه آنها را معرفی کرده است. یکی از این منابع کتاب مقصد الراغب الطالب فی فضائل علی بن أبی طالب است که پس از وی نیز در منابع مختلف و اغلب به واسطۀ مجلسی از آن نقل و یاد شده است. از آنجا که بر اساس تنها نسخۀ شناخته شده، این کتاب به فضائل دوازده امام و حضرت زهرا علیهم‌السلام اختصاص دارد، با بررسی منقولات بحار از آن نخست این پرسش مطرح می‌شود که چرا تنها ده مورد و همه از یک باب مقصد که دربارۀ قضاوت‌های حضرت علی علیه‌السلام است، در بحار نقل شده است؟ پرسش دیگر این که چرا در بحار نقلی در بخش معصومین علیهم‌السلام از مقصد وجود ندارد؟ سرانجام این که نظر علامه دربارۀ مولف کتاب که او را حسین بن محمد بن حسن، یکی از «قدماء الاصحاب» و نزدیک به عصر شیخ صدوق (د. 381 ق.) دانسته است؛ برچه اساسی است و با وجود تکرار آن در آثار اغلب پسینیان، اعتبار آن چگونه است؟ در این پژوهش با بررسی سفرهای مجلسی، این فرضیه مطرح و با شواهد موجود تقویت می‌شود که وی در سفر مشهد به کتاب دست یافته است. مطلبی که به پاسخ هر سه پرسش مرتبط است و نظر علامه دربارۀ نام مؤلف را تحت تاثیر شیخ حر عاملی می‌داند. در پایان نشان داده شده که این نظر از پایۀ محکمی برخوردار نیست و طبق مطالعات انجام شده، مؤلف از عالمان قرن ششم و هفتم بوده و با این که گمانه‌‌های متعددی برای نام او مطرح شده ؛ بررسی‌های انجام شده بر روی نسخۀ خطی کتاب حاکی از تعلق آن به عالمی در اربل در قرن ششم و هفتم هجری است.

کلمات کلیدی

, مجلسی, محمدباقر بن محمد تقی؛ علی بن ابی طالب, امام اول؛ حر عاملی, محمد بن حسن؛ نسخه شناسی
برای دانلود از شناسه و رمز عبور پرتال پویا استفاده کنید.

@article{paperid:1094220,
author = {مجتهدی, مهدی},
title = {بهره‌گیری از منابع در بحارالانوار، بررسی مورد مقصد الراغب الطالب},
journal = {سفینه},
year = {2023},
volume = {20},
number = {78},
month = {April},
issn = {1753-0689},
pages = {110--138},
numpages = {28},
keywords = {مجلسی، محمدباقر بن محمد تقی؛ علی بن ابی طالب، امام اول؛ حر عاملی، محمد بن حسن؛ نسخه شناسی},
}

[Download]

%0 Journal Article
%T بهره‌گیری از منابع در بحارالانوار، بررسی مورد مقصد الراغب الطالب
%A مجتهدی, مهدی
%J سفینه
%@ 1753-0689
%D 2023

[Download]