تنش شوری در بیشتر مواقع بر تولید کمی و کیفیت محصول تأثیر منفی داشته و شناسایی جنبه‌های مختلف آن برای مدیریت کاهش خسارت آن در تولید محصولات زراعی از اهمیت بالایی برخوردار است. این آزمایش به‌صورت کرت‌های خردشده در قالب طرح بلوک‌های کامل تصادفی با سه تکرار در مزرعه دانشگاه فردوسی مشهد در سال 97-1396 اجرا شد. سطوح شوری 5/0 به‌عنوان شاهد و dSm-18 در کرت‌های اصلی و 17 ژنوتیپ نخود کابلی در کرت‌های فرعی در نظر گرفته شدند. نتایج نشان داد که میزان تبخیر و تعرق با اعمال تنش شوری افزایش و تنها در ژنوتیپ‌های MCC65، MCC95 و MCC298 به‌ترتیب 37، 54 و 63 درصد نسبت به شاهد کاهش یافت. تنش شوری میزان فتوسنتز را در ژنوتیپ‌های MCC12، MCC65، MCC72، MCC92، MCC95، MCC679 و MCC776 افزایش یافت. هدایت روزنه‌ای در ژنوتیپ‌های MCC65 و MCC95 با اعمال شوری به‌ترتیب 28 و 8 درصد افزایش یافت. با اعمال تنش شوری، کارایی مصرف آب در ژنوتیپ‌های MCC95، MCC65، MCC92 و MCC298 به‌ترتیب با 4/3 برابر، 67، 14 و 13 درصد افزایش یافت. میزان زیست‌توده با اعمال تنش شوری در تمامی ژنوتیپ‌ها روند کاهشی داشت. در تمامی ژنوتیپ‌ها با اعمال تنش شوری میزان عملکرد دانه کاهش‌ یافت و بیشترین عملکرد دانه در شرایط شور مربوط به ژنوتیپ‌های MCC65، MCC77، MCC92 و MCC95 به‌ترتیب با 142، 148، 167 و 166 گرم در مترمربع بود. به‌طور‌کلی ژنوتیپ‌های MCC65، MCC77، MCC92، MCC95 در شرایط تنش شوری در بیشتر صفات برتری داشته و حتی در برخی صفات توانسته‌اند در شرایط تنش شوری برخلاف روند سایر ژنوتیپ‌ها در جهت تحمل به تنش عمل کنند.

کلمات کلیدی