سکونتگاه‌‌های کم‌‌برخوردار مناطقی با آسیب‌‌ها و محرومیت‌‌های گوناگون هستند. محرومیت‌‌ها موجب می‌‌شود این مناطق با داغ‌ننگ مکانی شناخته شوند. انگ مکانی ماهیتی پویا داشته و به افراد منتقل می‌‌شود و زمینۀ بدنامی آنان را موجب می‌‌شود؛ بنابراین ساکنین این محلات با داغ مکانی ادراک می‌‌شوند که به موجب آن برچسب‌های مختلفی به آنان تعلق می‌‌گیرد و استراتژی‌‌های گوناگونی برای مواجهه با آنان اتخاذ می‌‌شود. این پژوهش با هدف مطالعۀ چگونگی ادراک حاشیه‌‌نشینان از نگاه ساکنین مناطق برخوردار و استراتژی‌‌های مواجهه با حاشیه‌‌نشینان در شهر مشهد است. این مطالعه با رویکرد کیفی و با استفاده از ابزار مصاحبه نیمه‌‌ساختمند انجام شد. روش نمونه‌‌گیری هدفمند و حجم نمونه براساس قاعدۀ اشباع اطلاعاتی تعیین شده است. تحلیل مصاحبه‌ها با تکنیک تحلیل مضمون براون و کلارک پیش برده ‌‌شد. یافته‌‌های حاصل از 21 مصاحبه با ساکنین مناطق برخوردار شهر مشهد نشان‌داد حاشیه‌‌نشینی از منظر این افراد با خصیصه‌‌هایی چون حصر مرتبۀ آغازین (زیست معاش محور، پایگاه اقتصادی فرومایه، خودایستا و خودناتوان)، خودنابه‌هنجار (ارزشمندی خصوصیات ناپسند، هنجارگریز) و فرهنگ فرومایه (کنش‌‌ تکانشی، خود ناآراسته، تربیت فرودین، لهجۀ فرودین، گفتار فرودین، کنش فرودین و سرمایۀ فرهنگی فرودین) ادراک می‌‌شوند، که مجموع این ادراکات در کنار یک‌دیگر موجب برساخت «داغ‌‌ننگ حاشیه‌‌نشینی» می‌‌شود. برساخت داغ‌‌ننگ حاشیه‌‌نشینی و ادراک آن مبنایی برای کنش با حاشیه‌‌نشینان می‌‌شود که براساس آن دو دستۀ استراتژی‌‌های «سازش اجتماعی» که به منزلۀ پذیرش حاشیه‌‌نشینان و تمایل به ارتباط با آن و «عدم سازش اجتماعی» به منزلۀ عدم پذیرش و تمایل به مرزبندی با آنان دارد، در تعامل با حاشیه‌‌نشینان به‌کار گرفته می‌‌شود.

کلمات کلیدی