دف: در این پژوهش برنامه درسی رشته آموزش و توسعه منابع انسانی از منظر اخلاق و مسئولیت اجتماعی مورد ارزیابی و تحلیل قرار گرفته است. دو هدف در این مقاله دنبال می­شود: نخست بررسی جایگاه اخلاق و مسئولیت اجتماعی در برنامه درسی رشته آموزش و توسعه منابع انسانی و اهمیت دوره­های آموزشی اخلاق و مسئولیت اجتماعی در این رشته و دیگری برجسته کردن پتانسیل رشته آموزش و توسعه منابع انسانی برای به حداقل رساندن سوء رفتارهای اخلاقی در سازمان. مواد و روش: در این پژوهش از یک طرح کیفی و روش­ تحلیل اسناد و مصاحبه نیمه ساخت‌یافته استفاده شده است. در این مقاله سه سند/گروه برای جمع­آوری اطلاعات انتخاب شدند: 1) برنامه درسی رشته آموزش و توسعه منابع انسانی؛ 2) دانشجویان کارشناسی ارشد رشته آموزش و توسعه منابع انسانی؛ و 3) متخصصان توسعه منابع انسانی شاغل در سازمان­ها. همچنین برای انتخاب اسناد و شرکت‌کنندگان از روش نمونه‌گیری هدفمند استفاده شد. بحث و نتیجه­گیری: یافته­های پژوهش نشان داد که در برنامه درسی رشته آموزش و توسعه منابع انسانی، اخلاق و مسئولیت اجتماعی موضوعات به حاشیه رانده شده­ای هستند و مغفول مانده­اند. به عبارتی، این رشته تمرکز خود را بر توسعه فردی و توسعه سازمانی معطوف کرده است. به‌رغم تأکید اندیشمندان بر نقش توسعه منابع انسانی در کمک به «توسعه افراد، سازمان‌ها، جامعه، ملت و کل بشریت» و همچنین «ارتقای سازمان و توسعه اجتماعی»، برنامه درسی رشته آموزش و توسعه منابع انسانی در ایران به این مسائل نپرداخته است. بر اساس تحلیل اطلاعات به دست آمده از دانشجویان رشته آموزش و توسعه منابع انسانی آن­ها با موضوعاتی که مسائل اخلاقی و مسئولیت اجتماعی در سازمان را دربر داشته باشد از طریق فعالیت­های فوق برنامه، و آموزش­های تکمیلی در کلاس­های درس برخورد نداشته و نسبت به این مسائل آگاه نبوده­اند. همچنین، نتایج پژوهش در نمونه سوم نشان داد که متخصصان توسعه منابع انسانی در سازمان­ها همواره با مسائل اخلاقی و اجتماعی برخورد می­کنند اما شیوه مداخله در این مسائل را نیاموخته­اند. بسیاری از برنامه­های آکادمیک توسعه منابع انسانی، استراتژی روشنی برای آموزش متخصصانی را ندارد که بتوانند با معضلات اخلاقی مقابله و با اطمینان، یک محل کار اخلاقی را مهیا کنند.

کلمات کلیدی