سنجش از دور به‌عنوان ابزاری قدرتمند در علم هواشناسی قادر است خلأها و شکاف‌های موجود در اندازه‌گیری‌های زمینی را پوشش داده و بستری یک پارچه برای تحلیل‌های مکانی فراهم نماید، اما با توجه به نتایج متفاوت به‌دست آمده، از دقت و عملکرد سنجنده‌ها در مناطق مختلف، ضروری است نسبت به ارزیابی و اعتبارسنجی محصولات آن‌ها در هر محدوده به‌طور مستقل اقدام شود. این مطالعه عملکرد بارندگی روزانه محصولات TRMM، GPM، ERA5 و PERSIANN را در استان خراسان رضوی، در مقابل مشاهدات 19 باران‌سنج ثبات وزارت نیرو برای سه سال خشک، متوسط و مرطوب ارزیابی می‌کند. دراین راستا برای استخراج داده‌های بارش روزانه از چهار پایگاه داده فوق، تعداد 113,880 تصویر فراخوانی شد، هم‌چنین، برای ارزیابی دقت از شاخص‌های آماری CC، RMSE و PBias و برای تشخیص توان عملکرد، از ضریب کلین گوپتا (KGE) و شاخص توافق (d)، در مقیاس ایستگاهی و منطقه‌ای استفاده شد. از شاخص‌های طبقه‌بندی POD، FAR و CSI نیز برای ارزیابی دقت داده‌های ارائه شده در تشخیص روزهای همراه با پدیده بارش، استفاده و اثر ارتفاع بر تغییرات پارامترهای فوق ارزیابی شد. نتایج نشان داد که در مقیاس ایستگاهی، مقادیر بارش روزانه پایگاه داده ERA5 با مقادیر 68/0CC≤ ≥2/0، 7/3RMSE≤≥2 و شاخص‌های عملکرد 26/0KGE≥ و 68/0d≥ نسبت به سایر محصولات، دارای دقت و عملکرد بهتری است. در خصوص معیار‌های طبقه‌بندی، ERA5، دارای POD و CSI به‌ترتیب بالاتر از 68/0 و 3/0 است و TRMM تنها در شاخص FAR دارای برتری نسبی است. افزایش ارتفاع تأثیر متفاوت بر شاخص‌های آماری و عملکردی محصولات مورد ارزیابی داشته و از روند ثابتی تبعیت نمی‌کند. در مجموع می‌توان نتیجه گرفت که از داده‌های بارش روزانه ERA5 در تحلیل‌های آب و هواشناسی و مدل‌های هیدرولوژیکی که زمان واقعی در انجام مطالعات برای آن‌ها ضرورت ندارد، در این منطقه می‌توان استفاده نمود.

کلمات کلیدی