سیلاب‌های کنترل نشده همواره باعث بروز خسارات گسترده مالی و جانی در شهرها می‌گردد. کنترل سیلاب یکی از مهم‌ترین اهداف مدیریت شهری است، که در این راستا سعی بر آن شده‌است تا تاثیر استفاده از حوضچه‌های تاخیری بر کنترل سیلاب مسیل اقبال شرقی شهر مشهد مورد بررسی قرار گیرد. مسیل اقبال شرقی با حوضه آبریزی در حدود 13850 هکتار یکی از بزرگترین و مهمترین مسیل‌های کلان‌شهر در حال گسترش مشهد است که شامل 8 مسیل اصلی و 213 زیر حوضه با تاسیسات متعدد شهری می‌باشد. برای بررسی و شبیه‌سازی مسیل فوق ابتدا الگوی بارش به روشهای مختلف (زمان تمرکز هر زیر حوضه، زمان تمرکز بلندترین طول آبراهه، توزیع یکنواخت حساسیت حوضه و بلوک تناوبی) بدست آمد، سپس دبی اوج سیلاب دراثر بارش بحرانی با دوره بازگشت50 ساله در نقطه خروجی محاسبه گردید و در نهایت با توجه به توپوگرافی منطقه و مکان‌های در دسترس، با استفاده از دو، سه و چهار حوضچه تاخیری با در نظر گرفتن 11 سناریو مختلف (هیدرولیکی - اقتصادی) نسبت به کاهش دبی اوج و افزایش زمان پیک سیلاب اقدام شد. با مقایسه وبررسی حالات مختلف، سناریو شماره 11، استفاده از 4 حوضچه تاخیری باعث کاهش 48 درصدی دبی اوج سیلاب به عنوان بهترین سناریو هیدرولیکی و سناریو شماره 4، استفاده از 2 مخزن تاخیری باعث کاهش 24 درصدی دبی اوج، بعنوان بهترین سناریو اقتصادی انتخاب گردید. مخازن تاخیری به شکل ذوزنقه‌ای از نوع خشک داخل شبکه با دو خروجی شامل اریفیس در کف مخزن و سرریز مستطیلی در محیط SWMM 5.0 مدلسازی گردید. در این راستا برای استحصال مشخصات فیزیوگرافی زیر حوضه‌ها از سیستم اطلاعات جغرافیاییGIS و به جهت پیچیدگی شبیه‌سازی بارش – رواناب از مدل دینامیکیSWMM5.0 استفاده شده است.

کلمات کلیدی