در مناطق دارای زمستان‌های سرد، تنش یخ‌زدگی استقرار، رشد و نمو و عملکرد گندم پاییزه را تحت تأثیر قرار می‌دهد. این تحقیق به منظور اثر بررسی پاکلوبوترازول در شرایط کنترل‌شده و مزرعه به‌ترتیب در دانشکده کشاورزی دانشگاه فردوسی مشهد و ایستگاه تحقیقات کشاورزی کهنه‎کند بجنورد اجرا شد. در آزمایش کنترل‌شده کرت‌های اصلی شامل دمای یخ‌زدگی در شش سطح (صفر، 4-، 8-، 12-، 16- و 20- درجه سانتی‌گراد)، کرتهای فرعی شامل پاکلوبوترازول در سه سطح شاهد (بدون محلول‎پاشی) و محلول‎پاشی با غلظتهای 30 و 60 میلی‎گرم در لیتر و کرتهای فرعی‎فرعی شامل دو رقم گندم میهن و پیشتاز و در آزمایش مزرعه کرت‎های اصلی تاریخ کاشت در سه سطح (24 مهر، 22 آبان و 14 آذر) و کرت فرعی و کرت فرعی فرعی مشابه آزمایش کنترل‌شده بودند. نتایج نشان داد که با کاهش دما از صفر تا 20- درجه سانتی‌گراد، درصد نشت الکترولیتهای غشا به‌طور معنی‌داری به میزان 71/5 درصد افزایش یافت. در شرایط دمایی یادشده، تفاوت درصد نشت الکترولیت‌ها بین دو رقم (17 درصد) معنی‎دار بود و رقم میهن توانایی بیشتری در حفظ پایداری غشا نشان داد. تأخیر در تاریخ‎ کاشت از 24 مهر به 22 آبان و 14 آذر عملکرد دانه را به‎ترتیب 19 و 30 درصد کاهش داد. هم‌چنین عملکرد دانه رقم میهن 17 درصد بیشتر از رقم پیشتاز بود. در آزمایش مزرعه‌ای کاربرد پاکلوبوترازول و اثر متقابل آن با سایر تیمارها معنی‌دار نبود. بر اساس این نتایج و درصورت تایید در آزمایش‌های تکمیلی، کاشت رقم میهن را می‌توان در مناطقی با مشخصات دمایی یادشده توصیه کرد.

کلمات کلیدی