فراوانی سنگ‌های آهکی سبب شده تا در پروژه‌های مختلف مهندسی با این توع سنگ‌ها مواجه باشند. سازند ایلام از جمله سازندهایی است که در ارتفاعات زاگرس گسترش زیادی دارد و در مقطع تیپ شامل 195 متر سنگ‌آهک کرم‌رنگ است. با توجه به گستردگی این سازند پروژه‌های زیادی بر روی این سازند اجرا شده و در حفاری‌های نفتی هم با این سازند برخورد می‌شود. مرز پایینی آن با سازند سورگاه و مرز بالایی آن با سازند گورپی به‌صورت پیوسته است. هدف از انجام این تحقیق مطالعه و بررسی خصوصیات زمین‌شناسی مهندسی سنگ آهک‌های سازند ایلام در مقطع تیپ این سازند می‌باشد. سازند ایلام مانند سایر سازندهای دارای واحدهای کربناته می‌تواند در پروژه‌های مختلف مشکل آفرین باشد به ویژه زمانی که افق‌های مختلف سازند از نظر خصوصیات سنگ‌شناسی، فیزیکی و مکانیکی با هم تفاوت داشته باشند. در این پژوهش، به‌منظور شناخت خصوصیات و رفتار مهندسی افق‌های این سازند، 60 بلوک از افق‌های مختلف آهک‌های سازند ایلام برداشت شد و جهت انجام آزمون‌های آزمایشگاهی به آزمایشگاه منتقل و خصوصیات سنگ‌‌شناسی، فیزیکی و مکانیکی تعیین گردید. آزمایش‌های انجام شده شامل خصوصیات فیزیکی، دوام وارفتگی، شاخص بارنقطه‌ای، مقاومت فشاری تک‌محوری، مقاومت کشش برزیلی و سرعت موج می‌باشد. در ادامه آنالیزهای رگرسیون چند متغیره با استفاده از نرم‌افزارMinitab 16 انجام شد. شاخص‌های آماری از قبیل R2، , RMSE R_adjusted^2 مورد ارزیابی قرار گرفت و روابط تجربی بین خصوصیات فیزیکی و مکانیکی تعیین گردید. این روابط با هدف کاهش هزینه و زمان می‌تواند برای تخمین خصوصیات مهندسی این سنگ‌ها کاربرد داشته باشد. براساس نتایج به دست آمده ضریب تعیین بالاتری جهت تخمین خصوصیات مکانیکی در حالت خشک در مقایسه با حالت اشباع وجود دارد. نتایج این تحقیق نشان داد که خصوصیات سنگ‌شناسی و فیزیکی نقش مهمی در رفتار مکانیکی سنگ‌های آهکی ایلام دارند.

کلمات کلیدی