امروزه شیوه تعامل و سبک زندگی افراد جامعه در جهان با تغییرات مختلف اقتصادی، فرهنگی، اجتماعی و ...دچار تحول گشته است. همچنین زندگی شهرنشینی، پیشرفت تکنولوژی و ظهور رسانه های جدید سبب گشته رابطه افراد با یکدیگر و به ویژه خانواده ها کاهش یابد. جامعه ایرانی نیز از این تحولات مستثنی نبوده و شاهد تغییرات در ابعاد مختلف در خود می باشد. پژوهش ها حاکی از آن است این تغییرات سبب افزایش فردگرایی و کاهش ارتباط اعضای خانواده با یکدیگر شده است. بنابراین توجه به ایجاد محیط هایی که بتواند بستر مناسبی برای تعاملات اجتماعی، رویدادهای تفریحی، برنامه‌های فرهنگی، فعالیت‌های مذهبی و رشد اخلاقی مردم باشد تا حدی می تواند از بوجود آمدن اختلالات در جامعه جلوگیری نماید و سبب تسهیل فرآیند یادگیری و آموزش آنها در ابعاد گوناگون گردد. هدف این مطالعه شناخت مهمترین مولفه های محیطی موثر بر طراحی مراکز اجتماعی است. در این مطالعه بر پایه روش اسنادی و تحلیل نمونه های موردی، ویژگیها و نظریات پیرامون طراحی مراکز اجتماعی به اجمال بررسی شده است. سپس با استفاده از نتایج حاصل از این یافته ها، مهمترین مولفه های موثر بر طراحی این مراکز استخراج گردیده است. در بعد عملی نیز مولفه های استخراج شده از مبانی نظری، در برخی نمونه های موردی ایران و جهان مورد تحلیل قرار گرفته است. نتایج این پژوهش نشان می دهند مولفه هایی چون فعالیت ها، دسترسی، اجتماع پذیری، امنیت و ایمنی بیشترین تکرار را داشته اند. بنابراین لزوم توجه به این موارد در طراحی مراکز اجتماعی بسیار حائز اهمیت است.

کلمات کلیدی