به‌­منظور تعیین آستانۀ خسارت اقتصادی چهار رقم گندم در تراکم­های مختلف خردل ­وحشی، آزمایش به‌صورت فاکتوریل در قالب طرح پایة بلوک­های کامل تصادفی در چهار تکرار و در دو سال زراعی (90-1389 و 91-1390) در مزرعة تحقیقاتی ایستگاه تحقیقات کشاورزی گرگان وابسته به مرکز تحقیقات کشاورزی و منابع طبیعی استان گلستان اجرا شد. فاکتورهای آزمایش شامل ارقام گندم (‘آرتا’، ‘تجن’، ‘مغان’ و ‘مروارید’) و تراکم خردل ­وحشی (صفر، 4، 8، 16 و 32 بوته در متر مربع) بود. برای توصیف کاهش عملکرد ناشی از رقابت خردل ­وحشی از معادلة هذلولی کازنس استفاده شد. حداکثر تلفات عملکرد مربوط به تراکم­های بالای خردل ­وحشی بود و در بین ارقام، رقم ‘آرتا’ بیشترین و رقم ‘مروارید’ کمترین تلفات عملکرد را داشتند. شاخص‏های رقابتی محاسبه‌شده نشان داد که رقم ‘مروارید’ در شرایط رقابت با خردل وحشی، توانایی زیادی در جلوگیری از کاهش عملکرد خود داشت (تحمل زیاد) و از طرف دیگر، وزن خشک و مقدار بذر علف‏ هرز را نیز تا حد زیادی کاهش داد. با استفاده از مدل بسط‌داد‌‌ه‌شدة هذلولی کازنس و فرمول ادونوان، آستانۀ خسارت اقتصادی در دو سال زراعی برای ارقام گندم تراکم‌های 11/4، 68/3، 33/2 و 11/2 بوته در متر مربع به‌ترتیب در ارقام ‘مروارید’، ‘مغان’، ‘تجن’ و ‘آرتا’ در شرایط آب‌وهوایی گرگان تعیین شد.

کلمات کلیدی