استفاده درست و بهینه از اراضی نیازمند ارزیابی دقیق منابع بوم‏ شناختی کشاورزی می‏باشد. تحقیق حاضر به منظور پهنه‏بندی مناطق مستعد کشت سویا در حوزه قره‏سو استان گلستان با استفاده از سامانه اطلاعات جغرافیایی (GIS) و فرآیند تحلیل سلسله مراتبی (AHP) انجام شد. متغیرهای محیطی مورد استفاده در این تحقیق شامل دمای کمینه، دمای متوسط، دمای بیشینه، بارش، شیب، جهت شیب، ارتفاع و هدایت الکتریکی (EC) بودند. در ابتدا نیازهای اکولوژیک سویا در مورد متغیرهای مورد استفاده، از منابع علمی استخراج و جهت تعیین مناطق مستعد کشت از آن‏ها استفاده شد. سپس نقشه‏های مربوط به این متغیرها تهیه و طبقه‏بندی شدند. پس از آن وزن هر یک از متغیرها با استفاده از فرآیند تحلیل سلسله مراتبی تعیین شد. در نهایت با تلفیق و هم‏پوشانی این نقشه‏ها در محیط GIS نقشه پهنه‏بندی سویا استخراج گردید. نتایج نشان داد حدود 34505 هکتار (39 درصد) از مساحت اراضی زراعی حوزه قره ‏سو و 21 درصد از مساحت کل اراضی حوزه جهت کشت سویا دارای تناسب بالایی بودند. ارتفاع کمتر اراضی، شیب‏های کمتر و رو به جنوب، دماهای مناسب و همچنین هدایت الکتریکی در حد مطلوب از جمله عواملی هستند که باعث قرار گرفتن این مناطق در این پهنه شده‏اند. حدود 17517 هکتار (20 درصد) از مساحت اراضی زراعی حوزه قره‏سو و 11 درصد از مساحت کل اراضی حوزه به دلیل شوری بالای این مناطق جهت کشت سویا ضعیف ارزیابی شدند.

کلمات کلیدی