پیشینه و اهداف: دریاچۀ خزر، بهمثابۀ بزرگترین دریاچۀ دنی ا، دارای ویژگ یه ایی مه و وی ژه، ازنظ رِ مباحث رسوبشناسی و ژئوشیمی، است. ارزیابیهای رسوبی و ژئوشیمی برای مطالعۀ سیر تکاملی محیطهای رسوبگذاری و جایگاه حوضهها دارای اهمیت است. بررسی ویژگیهای کانیشناسی و ژئوشیمی نهش تههای دریای خزر اطلاع ات باارزش ی درخص و منش رس وبات، خصو یات هی درودینامیکی منطق ه و ش رایط حملونقل رسوبات میدهد. ه دف پ ژوه حاض ر مطالع ۀ خصو یات ب افتی، ک انیشناس ی و ژئوش یمی نهشتههای دور از ساحل خزر در محدودۀ جغرافیایی شهرستان بابلسر است. روشها: بهمنظور بررسی مشخصههای رسوبی و کانیشناسی، پتروگرافی و ژئوشیمی رسوبات دور از س احل خزر در محدودۀ شهرستان بابلسر، ابتدا، با بهکارگیری نقشههای زمینشناسی، توپ وگرافی منطق ه و انتخ اب مسیر مناسب، پیمای برای برداشت نمونههای رسوبی آغاز شد. سپس، برای نمونهبرداری از نهش تههای دور ساخت کمپانی هیدروبیوس آلم ان، تع داد 41 )Van Veen Grab( از ساحل، با یک نمونهگیر چنگکی کوچک نمونه از رسوبات نرم س طحی دری ا از داخ ل ا ایق برداش ت ش د. روی نمون ههای برداش تش ده آنالیزه ای ورت گرفت. XRF و XRD ، دانهبندی، میکروسکوپی یافتهها: یافتهها نشان داد که اندازۀ ذرات این نهشتهها عمدتاً رس و سیلت است. بافت نهشتهها عموماً گِل ماسهای با کمی گراول و ماسه با کمی گراول است. پارامترهای بافتی این نهشتهها در ساحل که انرژی بیشتر است شرایط بهتری، در مقایسه با نهشتههای دور از ساحل که انرژی کمتر است، دارند. بررسی روند تغییرات اندازۀ ذرات نیز نشان داد در ورودیهای رودخانههای بابلرود و شازدهرود به دریای خزر اندازۀ ذرات در محدودۀ ماسه است و با فا له از ساحل از مقدار ماسه ک میشود و بر مقدار سیلت و رس افزوده میشود. عمدۀ رسوبات مورد مطالعه در نزدیک ساحل آواری و در دور از ساحل برتری با ذرات شیمیایی و بیوشیمیایی و آلوک های اینتراکلست، فسیل دوکفهای و فرامهای بنتیک است. فاز عمدۀ کانیشناسی این نهشته کوارتز، است SiO کلسیت و فلدسپار و گاهی ایلیت و دولومیت است. نتایج ژئوشیمی نیز نشاندهندۀ برتری اکسید 2 که عموم اً در ارتباط با کانی کوارتز است که با دور شدن از ساحل غلظت این اکسید کاه مییابد و به افزوده میشود که نشان از کاه ورودی نهشتههای آواری و برتری نهشتههای شیمیایی Cao در د اکسید و بیوشیمیایی دارد.

کلمات کلیدی