هنگامیکه از سدهای ذخیره باطله برای ذخیره میلیونها تن مواد باطله و حجم زیادی آب یا مایع خطرناک استفاده میشود، حساسیت جوامع مختلف در مقابل شکست و تخریب چنین سازه هایی در مقابل ارتعاشات حاصل از لرزه خیزی، شدیدتر احساس میگردد. گزارش USCOLD نشان میدهد که در طی سالهای اخیر در حدود 185 حادثه از این قبیل در سدهای ذخیره باطله اتفاق افتاده است و نگرانیهای زیاد زیستمحیطی را فراهم نموده است. سازوکار خرابیهای سد ناشی از زلزله در حوضچه های مواد باطله عمدتاً به علت روانگرا شدن ماسه های مواد باطله است. این مقاله بهعنوان مطالعه موردی به بررسی اثر بارهای سیکلی بر سیلت خالص مورداستفاده در سد باطله در شمال غرب ایران میپردازد. آزمایشهای سیکلی تحت تنشهای برشی استاتیک اولیه مختلف با استفاده از یک سیستم سه محوری سیکلی خودکار انجام شد. این مصالح از معدن مس سونگون واقع در شمال غرب ایران تأمین میشود. در این پژوهش از آزمایشهای فشاری زهکشی نشده با تراکم های نسبی یکسان با اثرات مختلف فشار محصورکننده و نیز تأثیر پارامتر تنش برشی استاتیکی اولیه بر روی مصالح مذکور در شرایط بارگذاری سیکلی استفاده شده است. در این مطالعه، آزمایشهای سیکلی با استفاده از رویکرد انرژی کرنشی برای ارزیابی انرژی ظرفیت و فشار آب منفذی باقیمانده نجام شد. آزمایشهای سیکلی بر روی نمونه ها با در نظر گرفتن دامنه برشی 75 / 0 درصد و فرکانس 3 / 0 هرتز انجام شد. برای 0α = ، چگالی انرژی از 474 ژول بر مترمکعب به میزان تقریباً 4 / 1 برابر افزایش یافت، با این حال زمانی که 0.4 α = بود، نرخ رشد شدیدتری از 682 ژول بر مترمکعب به میزان تقریباً 5 / 7 برابر، اندازه گیری شد.

کلمات کلیدی