استفاده از چای ترکیبات آلی در سال‌های اخیر به‌عنوان کود زیستی مایع یا آفت­کش زیستی در راستای کشاورزی پایدار در حال گسترش است. علاو‌بر اثر نوع ماده آلی، شرایط تهیه چای بر ویژگی‌های شیمیایی و زیستی آن مؤثر است. مطالعه حاضر با آرایش فاکتوریل در قالب طرح کاملاً تصادفی و سه تکرار به‌منظور اثر زمان هوادهی و نسبت کود به آب بر برخی ویژگی‌های شیمیایی چای کودهای گاوی و ورمی‌کمپوست انجام شد. تیمارهای مورد بررسی شامل زمان هوادهی (زمان‌های صفر، 24، 48 و 72 ساعت)، نسبت کود به آب (1:10، 1:25 و1:50) و نوع کود آلی (ورمی‌کمپوست و گاوی) بود. نتایج نشان داد ‌که هوادهی موجب کاهش اسیدیته و افزایش هدایت الکتریکی در چای کود گاوی و ورمی‌کمپوست شد. با­وجود مقدار کل بیشتر عناصر نیتروژن، فسفر و پتاسیم در ورمی‌کمپوست، چای کود گاوی حاوی مقادیر بالاتری از آمونیوم، فسفر و پتاسیم محلول نسبت به چای ورمی‌کمپوست بود. تغییر نسبت و زمان هوادهی اثر قابل توجهی بر مقدار آمونیوم و فسفر محلول در چای ورمی‌کمپوست نداشت. در چای کود گاوی بیشترین درصد افزایش فسفر و پتاسیم محلول تحت تأثیر افزایش زمان هوادهی تا 72 ساعت نسبت به زمان صفر (بدون هوادهی) در نسبت 1:50 به‌دست آمد. کربن آلی در نتیجه هوادهی کاهش یافت و تنها در نسبت 1:10 این کاهش در زمان‌های 48 و 72 ساعت معنی‌دار نبود. تنها فاکتور مؤثر بر مقدار نیترات، زمان هوادهی بود و مقدار نیترات نسبت به زمان صفر در زمان‎های 24 و 48 ساعت کاهش و در زمان 72 ساعت افزایش یافت.

کلمات کلیدی