این مطالعه به منظور ارزیابی و پهنه‌بندی پتانسیل ترسیب کربن در کشت‌بوم‌های کلزا بخش سرخنکلاته، شهرستان گرگان در سال زراعی 1399-1400 در دانشگاه علوم کشاورزی و منابع طبیعی انجام شد. برای این منظور نمونه‌برداری از 50 مزرعه به صورت تصادفی با کوادرات 5/0 × 5/0 متر مربعی در زمان رسیدگی گیاه انجام شد و اندام‌های هوایی و زیرزمینی برداشت و خشک شدند.نتایج نشان داد که میانگین کربن ترسیب شده در کل اندام‌های گیاهی کلزا در مزارع تحت کشت رقم هایولا 50، برابر با 47/6657 کیلوگرم در هکتار و در مزارع تحت کشت رقم تراپر برابر با 33/6560 کیلوگرم در هکتار بود. میانگین پتانسیل ترسیب کربن در ساقه در دو رقم هایولا 50 و تراپر به ترتیب برابر با 36/2012 و 97/1993، در خورجین برابر با 77/1676 و 36/1608، در بذر معادل 20/1717 و 95/1639، در برگ به ارزش 90/602 و 72/615، و در ریشه حدود 21/648 و 30/702 کیلوگرم در هکتار تعیین شد. همچنین در این پزوهش میزان عملکرد دانه در دو رقم هایولا 50 و تراپر به ترتیب برابر با 73/3368 و 69/3206 کیلو گرم در هکتار، نسبت اندام هوایی به ریشه برابر با 53/9 و 93/8 و میزان تولید خالص کل گیاه(NPP) 81/7174 و 69/7139 کیلوگرم در هکتار و تولید خالص اندام هوایی 98/6076 و 87/5970 کیلوگرم در هکتار و تولید خالص بخش زیر زمینی 82/1097 و 82/1168 کیلوگرم در هکتار برآورد شد. نقشه‌های پتانسیل ترسیب کربن نشان داد که در کشت‌بوم‌های واقع در قسمت‌های غرب و شمال غربی بیشترین میزان پتانسیل ترسیب کربن وجود دارد.

کلمات کلیدی