در روز کودتای سوم اسفند 1299ش. رضاخان بیانیه‌‌ای در 9 ماده تحت عنوان «حُکم می‌‌کنم» صادر و توسط قزاقان در سطح شهر پخش نمود. او در میانه‌‌ی وضعیت استثنایی و عدم تعادل میان امر سیاسی و حقوق عمومی توانست با کنار زدن قانون به تمرکز قدرت در دو جهت تثبیت امر سیاسی، با استفاده از زور و نیروی مسلح و تضییق امر حقوقی، با زیر پا گذاشتن حقوق افراد اقدام کند. هدف از این پژوهش دستیابی به یک شناخت معنایی از استعاره‌‌های مفهومی سیاسی به‌کاررفته در بیانیه 9 ماده‌‌ای و پیامدهای ساخت «تک‌‌گویی» و «کنش جدایی» بین حاکم و جامعه است. پرسش اصلی این است که چه استعاره‌‌ مفهومی‌‌ای در این بیانیه به‌کاررفته است. در پاسخ به پرسش پژوهش، این مدعا مطرح است که رضاخان از استعاره کلیدی «سلطه» بر پایه استعاره عام بنیادی «حُکم، نیرو است» برای سیطره بر زیست سیاسی شهروندان استفاده کرده است. یافته‌‌های پژوهش بر آن است که وضعیت استثنایی علاوه بر تحدید حوزه عمومی به بسط اقتدارگرایی و تهدید حقوق عمومی انجامید. روش این پژوهش به‌صورت توصیفی و تحلیلی در قالب زبان‌‌شناسی شناختی و چارچوب نظری وضعیت استثنایی «جورجو آگامبن» است که به‌وسیله مطالعات پیکره‌‌ای گردآوری و مورد تحلیل قرار گرفته‌ است.

کلمات کلیدی