‌در بیرون از جعبه سیاه نظام سیاسی، میدانی از نیروهای متعارض وجود دارد که نبرد میان کنشگران و ذی‌نفعان به‌علت ایدئولوژی‌های مختلفی که دارند بر فرایند سیاستگذاری عمومی، و تدوین سیاست‌ها تأثیر دارد. بیرون از نظام سیاسی مراکز قدرت و نهادها وجود دارند که هریک مدعی تعیین دستور کار برای سیاست‌های آموزشی‌اند. این کنشگران محیط بیرونی چنان توانمندند که بیشتر به شکل ایدئولوژیک سیاست‌های آموزشی را تعیین می‌کنند و ورودی‌های نظام آموزشی را شکل می‌دهند. دو پرسش پژوهشی عبارت‌اند از: 1. چه کنشگرانی در بیرون از نظام سیاسی در چرخه سیاستگذاری آموزش‌وپرورش در ایران نقش دارند؟ 2. هریک از این کنشگران با چه ایدئولوژی‌ای و چه نوع مطالباتی را دنبال می‌کنند؟ در فرضیه بیان می‌شود که میدان سیاستگذاری در ایران از سازوکارهای حزبی، صنفی و اندیشکده‌ای برای اثرگذاری بازیگران و شکل‌دهی به حوزه عمومی اثربخش بهره‌مند نیست، در نتیجه تنها مطالبات ذی‌نفعان و بازیگران همراستا با ایدئولوژی نظام سیاسی در دستور کار سیاسی قرار می‌گیرد. برای پاسخ به این پرسش از چارچوب نظری ترکیبی از نظریه حوزه عمومی، سازوبرگ ایدئولوژیک دولت و میدان منازعه برگرفته از اندیشه‌های هابرماس، آلتوسر و بوردیو استفاده شده است. با بهره‌گیری از روش انتقادی، ورودی‌های نظام سیاستگذاری آموزش‌وپرورش که نوعی مطالبات کنشگران و ذی‌نفعان در میدان قدرت و حوزه عمومی است، تحلیل خواهد شد. یافته‌های پژوهش نشان‌دهنده وجود کاستی اساسی در میدان ذی‌نفعان آموزش‌وپرورش است که فرایند سیاستگذاری را یکسویه ساخته است. در نهایت، راهکارهای سیاستی همچون تقویت حوزه عمومی و استفاده بهینه از ظرفیت انجمن‌های علمی، تشکل‌ها و اصناف ذی‌نفعان ارائه می‌شود

کلمات کلیدی