پرندگان، از جمله گروه‌های جانوری غالب پارک‌ها و فضاهای سبز به شمار می‌روند و توجه و تمرکز بر روی حفاظت از آن‌ها در شهرها به سرعت درحال افزایش است. پرندگان از جمله گونه‌های جانوری هستند که به عنوان یک شاخص، نشان‌دهنده‌ی وضعیت اکولوژیکی محیط‌زیست خود می‌باشند. لذا در این پژوهش غنای گونه‌های پرندگان موجود در پارک‌های مختلف سطح شهر مشهد مورد ارزیابی قرار گرفت و تأثیر متغیرهای فضای سبز و سنجه‌های سیمای سرزمین بر حضور جمعیت‌های مختلف گونه‌های پرندگان ارزیابی شد. برای این منظور، 11 پارک براساس مساحت و پراکنش مکانی مناسب موقعیت جغرافیایی انتخاب شد. سپس بر اساس مساحت پارک بین 3 تا 92 نقطه نمونه‌برداری انتخاب شد و تا شعاع 50 متری پرندگان رصد شدند. برای نرمال‌سازی داده‌ها از روش کولموگروف – اسمیرنوف و برای تجزیه و تحلیل داده‌ها از روش رگرسیون چند متغیره در نرم‌افزار مینی‌تب ورژن 16 استفاده شد. نتایج حاصل از این پژوهش نشان داد که با حذف متغیرهای دارای همبستگی بالا، باقی‌مانده متغیر‌های مستقل بر افزایش غنای گونه‌ای پرندگان تأثیر مستقیم دارند. هرچه مساحت پارک‌ها افزایش یابد، میزان تراکم حاشیه افزایش یافته و غنای بیش‌تری از پرندگان را درخود جای می‌دهد. با افزایش سن پارک، سن گونه‌های درختی و درختچه‌ای افزایش یافته و با وجود تنوع گونه‌ای درختان، درختچه‌ها و علف‌ها، اشکوب‌بندی مناسب و درنتیجه ریز‌بوم غنی به‌وجود آمده و در نهایت غنای گونه‌ای پرندگان افزایش می‌یابد.

کلمات کلیدی