این پژوهش با رویکرد توصیفی_تحلیلی، به تبیین تعریف علم حضوری از دیدگاه فلسفه ملاصدرا و تفاسیر الصافی و المیزان می‌پردازد. هدف این مقاله، از سویی ارزیابی میزان تطابق دیدگاه فلسفی صدرا در تعریف علم حضوری با تفاسیر شارحین وی و از سوی دیگر، میزان به کارگیری این دیدگاه در تفسیر قرآن، آن هم توسط شارحین اوست. در نهایت، آشکار می‌شود که تفاسیر در مبحث تعریف علم حضوری، از سه لایه استفاده مبانی، کلمات شکل دهنده قالب تعریف و شروط منضم به کلمات شکل دهنده تعریف، عموما در لایه اول و دوم، آن هم با نگاه یک سویه به یک رکن شکل‌گیری علم یعنی عالم، باقی مانده‌اند. در لایه سوم نیز، اکثرا بر تبیین ویژگی‌های عالم، تکیه و توجه شده است. به علاوه، در تفاسیر، رابطه علم و عین، عالم و معلوم و ویژگیها و نسبت معلوم در پیوند با عالم که صدرا مورد توجه قرار داده، کمتر تبیین شده است. بنابراین، اولا، نمی‌توان یک تبیین جامع از تعریف علم حضوری با مراجعه به این تفاسیر به دست آورد. به علاوه، این تفاسیر در عین توجه به مباحث عقلی و فلسفی، اهتمام به پیاده سازی مبانی فلسفی در تمام جوانب مباحث تفسیری خود نداشته‌اند.

کلمات کلیدی