مقدمه: یکی از شایعترین دغدغههای بیمارانی که از مالتیپل اسکلروز رنج میبرند، تأخیر در شروع فاز پیشروندة ثانویه میباشد. عوامل روانشناختی در تشدید و یا عود عالیم بیماری نقش دارند. مطالعة حاضر با هدف شناسایی عوامل روانشناختی زمینهساز در ورود بیماران مبتال به ام اس به مرحلة پیشروندة ثانویه انجام شد. مواد و روشها: در این پژوهش کیفی، 13 مشارکتکننده که از ام اس پیشروندة ثانویه رنج میبردند با روش نمونهگیری هدفمند در بیمارستان سینا، تهران، ایران انتخاب شدند. مطالعة حاضر بر اساس رویکرد تحلیل محتوای کیفی انجام شده است. دادهها با استفاده از مصاحبة نیمه ساختاریافته جمعآوری شد. یافتهها: درونمایة اصلی »ساز و کارهای بنیادین« که شامل 2 زیرمقولة »باورهای مرکزی« و »صفات شخصیتی« و 10 مفهوم بود. ساز و کارهای بنیادین، یک مفهوم انتزاعی است و این درونمایه میتواند مقولهها را برای توضیح کل یافتهها به هم نزدیک کند. زیرمقولة اصلی باورهای مرکزی، دربرگیرندة »باور بیارزشی و دوست داشتنی نبودن، باور به شانس و سرنوشت، باور ناامن بودن دنیا، باور درماندگی و طرحوارة ایثار و فداکاری« بود. عالوه بر این زیرمقولة صفات شخصیتی شامل ناارزندهسازی خود، شخصیت وابسته، شخصیت خودشیفته، تکانشگری و شتابزدگی و عدم تحمل ابهام بود. نتیجهگیری: یافتهها نشان داد عوامل روانشناختی زمینهساز ورود به مرحلة پیشروندة ثانویه ام اس بر اساس باورهای مرکزی است. عالو بر این صفات شخصیتی عواملی پیچیده، فراگیر و چند بعدی هستند.

کلمات کلیدی