عنوان : ( بهینه سازی جنین زایی سوماتیکی در گوجه فرنگی (Solanum lycopersicum) رقم Money Maker )
نویسندگان: اسماء زاهدی , نسرین مشتاقی , عبدالرضا باقری , امین میرشمسی کاخکی ,
Full Textچکیده
این پژوهش با هدف القای جنین سوماتیکی و بررسی تغییرات مورفولوژیکی و ژنتیکی احتمالی در کالوس جنین زا گیاه گوجه فرنگی انجام شد. این آزمایش در سه مرحله شامل القای جنین سوماتیکی در شرایط درون شیشه ای تحت تیمار با هورمون های اکسین و سیتوکینین، بررسی بیان ژن های کلیدی کاندید در مسیر جنین زایی سوماتیکی و در انتها بررسی نواحی پیشبری آنها انجام شد. نتایج آزمایشات این ویترو در مسیر القای جنین سوماتیکی نشان داد، در تیمار هورمونی IAA (2 میلی گرم در لیتر) + BA (5 میلی گرم در لیتر) بعد از گذشت دو هفته از کشت، جنین های کروی در سطح ریزنمونه با بینوکولار قابل مشاهده بودند و با انتقال ریزنمونه به روشنایی و سپس محیط کشت بدون هورمون، جنین ها مراحل تکاملی را طی کرده و به بلوغ رسیدند. در این تیمار، بیشترین تعداد جنین سوماتیکی تولید شده در ریزنمونه هیپوکوتیل مشاهده شد. میزان فعالیت آنزیم های آنتی اکسیدانی در کالوس های جنین زا و مراحل بلوغ جنین سوماتیکی، نشان داد که با شروع جنین زایی میزان فعالیت آنزیم پراکسیداز افزایش یافته و در مرحله اژدری شکل به بالاترین میزان خود می رسد. این در حالی بود که میزان فعالیت آنزیم کاتالاز و قند، در مراحل اولیه جنین سوماتیکی بسیار پایین و در مرحله بلوغ جنین ها و مرحله لپه ای به اوج خود رسید. نتایج آنالیز بیان ژن نشان داد ژن WUS در زمان القای جنین سوماتیکی بیان کمی دارد اما پس از حذف هورمون اکسین و در مراحل بلوغ جنین، بیان آن افزایش می یابد. همچنین ژنهای ABI3 و FUS3 که در مراحل تکامل و بلوغ جنین نقش دارند، در مراحل اژدری و لپه ای بیان بالایی را از خود نشان دادند. اما سایر ژنهای مورد بررسی، از جمله SERK1، PLT2، AIL5 و AGL15اگرچه در زمان القای جنین سوماتیکی و نهایتا مراحل اولیه جنین های سوماتیکی بیان شدند ولی بعد از گذر از مرحله کروی شکل بیان آنها در زمان بلوغ جنین کاهش یافت. نتایج آنالیز های بیوانفورماتیکی نشان داد که پیشبر ژنهای درگیر در مسیر جنین زایی سوماتیکی این گیاه نقش مهمی در پاسخ به نور، هورومونها و تنش ها دارند. این موضوع می تواند بیانگر تفاوت تنظیمی و کارکردی آن ژنها باشد. همچنین آنالیز مقایسه ای ژنوم نشان داد، فعالیت اصلی عملکرد مولکولی ژنها، شامل اتصال به DNA و تنظیم رونویسی است. در بین فرآیندهای بیولوژیکی، بزرگترین گروه ژن ها، به فاکتور های رونویسی درگیر در تمایز سلولی، اختصاص یافت و بعد از آنها فاکتور های رونویسی توسعه مریستم و گل است که در تمایز نقش دارند. ترسیم شبکه پروتئین در ناحیه پیشبر این ژنها درک ارتباط فیزیکی و عملکردی پروتئین را نشان داد. در مرکز شبکه پروتئینی ژن WUS قرار گرفته است که نقش کلیدی در مریستم های راسی شاخه و تمایز سلول های بنیادی دارد.
کلمات کلیدی
, جنین زایی سوماتیکی, ریزنمونه, گوجه فرنگی, محیط کشت, هورمون
@article{paperid:1098781,
author = {زاهدی, اسماء and مشتاقی, نسرین and باقری, عبدالرضا and میرشمسی کاخکی, امین},
title = {بهینه سازی جنین زایی سوماتیکی در گوجه فرنگی (Solanum lycopersicum) رقم Money Maker},
journal = {زیست شناسی گیاهی ایران},
year = {2022},
volume = {14},
number = {4},
month = {October},
issn = {2008-8264},
pages = {1--17},
numpages = {16},
keywords = {جنین زایی سوماتیکی، ریزنمونه، گوجه فرنگی،محیط کشت، هورمون},
}
%0 Journal Article
%T بهینه سازی جنین زایی سوماتیکی در گوجه فرنگی (Solanum lycopersicum) رقم Money Maker
%A زاهدی, اسماء
%A مشتاقی, نسرین
%A باقری, عبدالرضا
%A میرشمسی کاخکی, امین
%J زیست شناسی گیاهی ایران
%@ 2008-8264
%D 2022
