زمینه و هدف:هرچند اختلال نارسایی توجه/فزون کنشی (ADHD)از شایعترین اختلال های عصب تحولی با شروع در کودکی است، آگاهی اندکی از تجربه زیسته و شخصی کودکان از ابتلا به این اختلال در دسترس است. بنابراین هدف پژوهش حاضر بررسی تجربه زیسته از ابتلاء بهADHDدر سنین پیش دبستان بود. روش پژوهش:این پژوهش در جامعه آماری کودکان4تا6ساله مبتلا به ADHD، رویکرد پدیدارشناختی را که به توصیف علمی ماهیت یک پدیده مانند تجربه زیسته از ابتلاء به یک اختلال یا بیماری می پردازد، بکار برد. در گردآوری داده ها برای حفظ انعطافپذیری، مصاحبه های بدون ساختار طی45الی 60 دقیقه بکار رفت. شرکت کنندگان حداقل سه ماه پیش از مشارکت در مطالعه، تشخیص ADHD را از فوق تخصص روانپزشکی کودک و نوجوان دریافت نموده همچنین، قادر به بیان احساسات و افکار خود بودند. از میان مراجعین به مطب ها در شهر مشهد از طریق نمونه گیری هدفمند اشباع با 6 شرکت کننده (3پسر)، طی یک دوره دو ماهه حاصل گردید. تجزیه و تحلیل داده ها با روش کلیزی (1978) صورت گرفت. یافته ها:نتایج مصاحبه در دو مضمون اصلی\\\"من دوست داشتنی نیستم\\\"، \\\"والدین به اندازه کافی خوب نیستند\\\" سازمان یافت. این موارد شش مضمون فرعی را شامل می شد:بدنامی، طرد و تنبیه، احساس گناه، عدم ثبات و قابلیت پیشبینی، تعامل محدود والد-کودک، تقاضای غیرموثر، اطلاعات ناکارآمد. نتیجه گیری:مضامین حاصل از مصاحبه در قیاس با دیگر شواهد پژوهشی موید آن بود که نشانه ها و پیامدهای ADHDاز همان سنین آغازین تحول،نه تنها کیفیت زندگی کودکان، بلکه دیدگاه کودک نسبت به خود و نیز رابطه والد-کودک را متاثر میسازد. این یافته در حمایت از خط اول مداخلات ADHDدر پیش دبستان یعنی آموزش فرزندپروری به ویژه فرزندپروری با رویکرد رفتاری است، که به آموزش ارائه تقویت مثبت و ارتقاء رفتارهای مقتدرانه والد جهت بهبود رفتار و نشانه ها در کودک تاکید دارد. ضمن آنکه این یافته ها ضرورت تعامل بیشتر نهادهای ارائه کننده خدمات سالمت روان با این جمعیت هدف یعنی کودک را برجسته میسازد و با وضوح بخشیدن به نیازهای آنان و شناسایی شکاف در خدمات موجود به ارائه مداخله های نوین کمک می نماید.

کلمات کلیدی