در این پژوهش، تعامل دولت‌های افغانستان در یک‌صد سال گذشته با زبان فارسی به‌عنوان زبانِ فرهنگ، تمدن و تعامل مردم افغانستان بررسی شده است. این پژوهش به این پرسش پاسخ خواهد داد که حاکمان افغانستان به‌عنوان مسئولان بخشی از خاستگاه زبان فارسی، چگونه تعاملی با زبان فارسی داشته و چرا سیاست فارسی‌زدایی را برگزیده‌اند؟ این پژوهش، براساس چهارچوب نظری ایدئولوژی زبان و سیاست نظریه آلتوسر انجام شده است. از دیدگاه آلتوسر، ایدئولوژی به‌عنوان یک مجموعه زبانی و ساختاری مطرح است و به نظامی از اندیشه‌ها گفته می‌شود که مردم از طریق آن به تجربه‌های زندگی‌شان در جهان ساختار می‌بخشند. این پژوهش با روش جامعه‌شناسی معرفتی و تاریخی انجام شده است. یافته‌های پژوهش براساس داده‌های تاریخی، نشان می‌دهد پیوند سیاست حکومت‌های افغانستان با زبان فارسی در آغاز ناگزیر از پناه گزیدن در سایه زبان فارسی بوده است؛ طوری‌که پس از شکل‌گیری تفکر انحصار قدرت در افغانستان، زبان فارسی بیگانه‌پنداری شده است.

کلمات کلیدی