هدف پژوهش: یکی از کارکردهای بی بدیل نهاد خانواده، فرزند آوری و البته تربیت انسان است، که این مهم از طریق فرزندآوری، فرزندپروری است که متاثر از کنش و واکنش های روان شناختی و اجتماعی- فرهنگی و دینی است،امروزه با توجه به پیچیده تر شدن تعاملات اجتماعی – فرهنگی از جمله حضور پرقدرت رسانه ها و فضای مجازی و نظام های اجتماعی–سیاسی سکولار که با نگاهی صرفا مادی به هستی، انسان و خانواده می نگرند، نهاد خانواده و کارکردهای آن از جمله فرزندآوری با چالش های متعددی مواجه است که نیازمند رصد مداوم و واکاوی و چاره جویی است روش پژوهش: بدین جهت در این نوشتار، با استفاده از روشی تحلیلی و بر اساس تجارب تعامل با خانواده ها در فرایند های مشاوره و آموزش خانواده، و با تاملی در رخدادهای اجتماعی دهه های اخیر جامعه ایرانی و جهانی، چالش های فرزندآوری خانواده مسلمان ایرانی با توجه به ویژگی های روان شناختی و اجتماعی فرهنگی حال حاضر مورد واکاوی و قرار گرفته است. یافته‌ها: در یک نگاه کلی و در مجموع با مطالعه منابع موجود و نظر به مسایل مطرح شده در جلسات آموزش خانواده و مشاوره ای در این نوشتار چالش روان شناختی، اجتماعی و فرهنگی در مسیر فرزندآوری خانواده اسلامی ایرانی در قالب 1 - نگرش نامناسب به فرزندپروری، 2- رفاه گرایی، سطحی نگری و جوزدگی در اهداف فرزندآوری ، 3- تداخل و سردرگمی نقش های همسری و والدینی؛ 4- خودسازی و دیگر سازی والدین، 5-فضای مجازی در فرزندآوری، 6-چالش اقتصاد ، و 7- حمایت از فرزندآوری و نگرش و برنامه ریزی مسئولان ، که در این نوشتار علل و زمینه سازهای هرچالش به بطور اجمالی مطرح شده و به راهبرد مواجهه یا چاره جویی و راهکار متناسب با آن نیز به صورت کلیدی و به اختصار اشاره شده است نتیجه‌گیری و پیشنهاد کلیدی: هرچند چالش های ذکر شده در نوشتار حاضر نیازمند رصد و پایش وسیع تر و عمیق تر هستند، اما برای چاره جویی و برون رفت از مسایل ناظر بر آنها پیشنهاد می شود با اتخاذ رویکردی مثبت و سازنده و چندبعدی و با حاکم کردن راهبرد خانواده محوری، و فرهنگ سازی آموزش خانواده و ارایه حمایت های اقتصادی - مشاوره ایِ به هنگام و مستمر در مقام اجرا و اقدامات اجتماعی و فرهنگی مد نظر باشد، در این میان با توجه به جامعیت و کلان نگری موجود در سیاست های ابلاغی مقام معظم رهبری به سران قوا (1395) به نظر می رسد اهتمام به آنها و رصد میزان تحقق شان ، در سیاستگذاری و برنامه های اجرایی و مطالبه گری آنها می تواند در اولویت چاره جویی برای چالش های فرزندآوری خانواده ایرانی اسلامی باشد. به عبارتی به نظر می رسد نظام اسلامی کمتر مشکل سیاستگذاری و قانون دارد، اما همت عالی و مدیریت مدبرانه برای حل بحران با کمک دانشگاهیان و فرهیختگتان متغیر مجهول چاره جویی این چالش هاست.

کلمات کلیدی