این مطالعه با هدف بررسی اثرات زیست محیطی نظام های تولید چغندرقند در رهیافت استان خراسان رضوی، طی سال‌های 1396 تا 1401 در سطوح مصرف اوره (<200، 260-200، 290-260 و >290 کیلوگرم اوره در هکتار) با استفاده از چرخه حیات (LCA) انجام شد. برای تعیین تعداد کشاورزان از فرمول کوکران استفاده و نهاده های مصرفی با استفاده از پرسشنامه (50 مزرعه) جمع آوری شد. LCA در چهار گام تعریف اهداف و حوزه عمل، ممیزی چرخه حیات ارزیابی تأثیر چرخه حیات و تلفیق، نتیجه گیری و تفسیر نتایج محاسبه و تعیین شد. گروه های تأثیر شامل اسیدی شدن، اوتروفیکاسیون بوم نظام های آبی و خشکی و گرمایش جهانی بودند. واحد کارکردی معادل یک تن غده در نظر گرفته شد. در آخرین مرحله، شاخص بوم شناخت (Ecox) محاسبه شد. برای سنجش قابلیت روایی پرسشنامه، ضریب آلفای کرونباخ محاسبه گردید. برای ارزیابی واکنش عملکرد به مقادیر اوره از برازش تابع درجه دو استفاده شد. نتایج نشان داد که با افزایش مصرف نیتروژن از مقادیر کمتر از 200 به 290-260 کیلوگرم اوره در هکتار، عملکرد غده 34 درصد افزایش یافت، به‎طوری که بالاترین عملکرد غده با 92/59 تن در هکتار در سطح 290-260 اوره در هکتار مشاهده گردید. بالاترین پتانسیل گرمایش جهانی برای سطح کودی کمتر از 200 کیلوگرم اوره در هکتار برابر با 46/199 کیلوگرم معادل CO2 به ازای یک تن غده محاسبه گردید. بیشترین مقدار گروه های تأثیر اسیدی شدن، اوتروفیکاسیون خشکی، اوتروفیکاسیون آبی و گرمایش جهانی برای مصرف کمتر از 200 کیلوگرم اوره در هکتار به‎ترتیب برابر با 59/0 کیلوگرم معادل SO2 به ازای یک تن غده، 99/0 کیلوگرم معادل NOX به ازای یک تن غده، 34/0 کیلوگرم معادل PO4 به ازای یک تن غده و 46/199 کیلوگرم معادل CO2 به ازای یک تن غده به دست آمد. دلیل اصلی انتشار N2O و NH3 مرتبط به مصرف بی رویه کودهای نیتروژنه بود. بیشترین شاخص نرمال سازی و زیست محیطی متعلق به گروه تأثیر اوتروفیکاسیون آبی بود که به‎ترتیب برابر با 089/0 به ازای یک تن غده و 097/0 EcoX به ازای یک تن غده محاسبه گردید.

کلمات کلیدی