قاعده «اولویت دفع مفسده بر جلب مصلحت»، یکی از قواعد معتبر فقهی از دیدگاه فقیهان اهل سنت است که در ابواب و مسائل متعدد فقهی و اصولی مورد استناد قرار گرفته است. قائلین به حجیّت، این قاعده را یکی از قواعد منشعب از قاعده مهم و مورد اتفاق لاضرر می‌دانند؛ بر اساس این قاعده در صورتی ‌که امر دایر باشد بین جلب مصلحت و دفع مفسده، اولویت با دفع مفسده است. ازآنجا‌که پذیرش و جریان این قاعده در فقه اهل سنت، به‌ویژه در مسائل مستحدثه همچون تأسیس بانک شیر، بانک جنین، جراحی زیبایی و ... سبب شده است احکام خاصی از این قاعده منتج گردد، بررسی دلایل حجیت آن بسیار اهمیت دارد. برخلاف فقیهان شیعه که حجیّت این قاعده را نپذیرفته‌اند، فقیهان اهل سنت برای اثبات حجیّت این قاعده به دلایل متعددی از قرآن، روایات، اجماع، عقل و فعل صحابه استناد کرده‌اند. بر اساس پژوهش در مقاله حاضر، به نظر می‌رسد دلایل روایی مورد استناد موافقان، توان اثبات حجیّت قاعده را ندارد و حامیان حجیت قاعده، باید به دیگر دلایل اربعه تمسک کنند.

کلمات کلیدی