سنک عناب Monosteira alticarinata Ghauriیکی از آفات مهم عناب در استان خراسان جنوبی است که در سالهای اخیر اهمیت اقتصادی زیادی پیدا کرده است. به منظور بررسی تغییرات فصلی جمعیت و شناسایی دشمنان طبیعی آن از اوایل تا اواخر فصل زراعی سالهای 1399و 1400اقدام به نمونه برداری هفتگی شد. برگ عناب به عنوان واحد نمونه برداری انتخاب شد. در هر نوبت نمونه برداری در مجموع تعداد 200برگ از 10درخت منتخب ( 20برگ از هر درخت) از جهتهای مختلف جغرافیایی تهیه و زیر استریومیکروسکوپ اقدام به شمارش مراحل مختلف زیستی و دشمنان طبیعی آن شد. رابطه بین تراکم مراحل مختلف رشدی سنک و متغیرهای دما و رطوبت نسبی با استفاده از ضریب همبستگی پیرسون تعیین شد. اوج جمعیت مراحل تخم، پورهها و بالغ در سال ،1399بهترتیب با میانگین 114/4±20/50 ،394/3±69/09و 42/4±6/92در تاریخهای بیستوپنجم مرداد، پانزدهم شهریور و یازدهم مرداد و در سال 1400بهترتیب با میانگین 126±20/43 ،434/9±75/31و 40±11/50در تاریخهای هجدهم مرداد، هشتم شهریور و بیستونهم شهریور بهدست آمد. تراکم جمعیت سنکها در هر دو سال مورد بررسی با دما همبستگی مثبت و معنیدار نشان P1399=0/175 ،r1399=-0/265( )، ولی با رطوبت نسبی معنیدار نبودP1400=0/08 ،r1400=0/475 وP1399=/0001 ،r1399=0/603( داد و .)P1400=0/059 ،r1400=-0/349در مجموع، هفت گونه کفشدوزک، یک گونه بالتوری و لارو یک گونه کنه پارازیت به عنوان دشمنان طبیعی سنک عناب در بیرجند جمعآوری و شناسایی شد. نتایج بهدستآمده در این تحقیق میتواند در مدیریت تلفیقی سنک عناب کاربرد داشته باشد.

کلمات کلیدی