هدف: «اعتماد»، فرزندِ «عدالت» و والدِ «امنیت» است. اعتماد اجتماعی از مولفه‌های حیاتی سرمایه‌ی اجتماعی در مناطق روستایی است که زمینه‌ساز مشارکت و همکاری میان اعضای جامعه در راستای دستیابی به توسعه است. هدف پژوهش بررسی و ارزیابی میزان اعتماد اجتماعی جامعه روستایی و عوامل فردی موثر بر آن در شهرستان‌های مشهد و طرقبه شاندیز است. روش و داده: روش تحقیق توصیفی-تحلیلی و به لحاظ هدف کاربردی-توسعه‌ای است. گردآوری اطلاعات به روش اسنادی و میدانی با استفاده از ابزار پرسشنامه محقق‌ساخته انجام شد. در این پژوهش 10 روستا در شهرستان مشهد و 6 روستا در شهرستان طرقبه شاندیز به عنوان نمونه انتخاب و به کمک 180 خانوار روستایی که به طور تصادفی وارد نمونه شدند، ابزار پژوهش تکمیل شد. سازه اعتماد اجتماعی به کمک 34 شاخص ذیل 3 بعد اعتماد بین‌فردی با 11، اعتماد تعمیم‌یافته با 10 و اعتماد نهادی با 13 شاخص بررسی شد. آلفای کرونباخ 866/0 بیانگر پایایی مطلوب ابزار پژوهش است. یافته ها: نتایج حاصل از آزمون تی تک نمونه‌ای نشان داد میانگین سازه اعتماد اجتماعی درطیف لیکرت 17/3 و در حد متوسط است. اعتماد بین‌‌فردی با 47/3 و اعتماد تعمیم‌یافته با 36/3 به طور معناداری بالاتر از میانه نظری و در حد متوسط می‌باشد و میانگین اعتماد نهادی با 78/2 پایین‌تر از میانه نظری است. بین اعتماد اجتماعی و عوامل زمینه‌ای نظیر سن، میزان تحصیل، تعداد افراد خانوار ارتباط معناداری مشاهده نشد. نتیجه‌گیری: از آنجا که بی‌اعتمادی و نبود مشارکت یکدیگر را بازتولید و تقویت می‌کنند، حفظ و تقویت اعتماد اجتماعی باید همواره در اولویت سیاست‌گذاران قرار گیرد. با توجه به اهمیت اعتماد اجتماعی در توسعه‌ی روستایی، ضروری است تدابیر لازم جهت تقویت اعتماد اجتماعی خصوصا در بعد نهادی در نظرگرفته شود، زیرا بی‌اعتمادی، بی‌اعتمادی بیشتری را تولید می‌کند.

کلمات کلیدی