چکیده گیاهان دارویی به دلیل کاربردهای مفید متعددی از جمله اثرات جانبی کمتر و مقرون به صرفه بودن که در حیوانات، طیور و انســـان‌ها دارند، از محبوبیت زیادی برخوردار شده‌اند. امروزه مواد افزودنی خوراکی و مکمل‌های غذایی از جمله پری بیوتیک ها، عصاره‌های گیاهی و پروبیوتیک‌ها در رژیم غذایی پرندگان به دلیل کاربردهای مفید متعدد آن‌ها از جمله افزایش عملکرد و تولید و همچنین حفظ سلامت طیور، بیشتر مورد توجه قرار گرفته‌اند. یکی از گیاهان دارویی که در درمان التهاب مورد استفاده قرار می‌گیرد، گیاه شــیرین‌بیان اســت. از شــیرین‌بیان (Glycyrrhiza glabra) به عنوان یک گیاه دارویی سنتی محبوب که متعلق به خانواده حبوبات Fabaceae است نام می برند. گلیسیریزین، یک ترکیب فعال زیستی موجود در ریشه شیرین‌بیان نشان داده شده است که اثرات محافظتی در برابر آسیب کبدی در جوجه‌های گوشتی دارد. چندین مطالعه نشان داده‌اند که مکمل جیره غذایی جوجه‌های گوشتی با عصاره شیرین‌بیان یا گلیسیریزین می‌تواند اثرات نامطلوب قرار‌گرفتن در معرض آفلاتوکسین را که یکی از دلایل اصلی آسیب کبدی در طیور است، کاهش دهد. گلیسیریزین دارای خواص آنتی اکسیدانی، ضد التهابی و تعدیل کننده ایمنی است که به محافظت از کبد در برابر استرس اکسیداتیو و التهاب ناشی از سمیت آفلاتوکسین کمک می‌کند. گزارش شده است که به طور قابل توجهی اثرات نامطلوب آفلاتوکسین را بر صفات لاشه و وزن اندام در جوجه های گوشتی هنگامی که به جیره های آلوده به آفلاتوکسین اضافه می‌شود، بازیابی می‌کند. علاوه بر این، مکمل گلیسیریزین برای تقویت پاسخ ایمنی در جوجه‌های گوشتی، منجر به افزایش تیتر آنتی بادی در برابر بیماری‌هایی مانند بیماری نیوکاسل می‌شود. این بهبود عملکرد ایمنی ممکن است با کاهش حساسیت به عفونت‌های ثانویه که می‌توانند آسیب کبدی را تشدید کنند، به اثرات محافظتی کبدی کمک کند. به طور کلی، شواهد موجود نشان می‌دهد که ترکیب عصاره شیرین‌بیان یا گلیسیریزین خالص‌شده در جیره جوجه‌های گوشتی می‌تواند به عنوان یک استراتژی موثر برای محافظت از سلامت کبد، تقویت ایمنی و افزایش عملکرد تولیدی در سیستم‌های پرورش طیور باشد.

کلمات کلیدی