مرکبات در بین محصولات گرمسیری و نیمه گرمسیری دارای اهمیت ویژه و ارزش اقتصادی بالایی هستند. مهمترین بیماری انباری پس از برداشت در مرکبات کپک سبز می باشد که سالیانه خسارت زیادی به مرکبات وارد میکند و توسط قارچ Penicillium digitatum ایجاد می شوند. امروزه عوامل کنترل بیولوژیکی و عمدتاً باکتری ها، کاربرد فراوانی در مدیریت بیماریهای پس از برداشت دارند. در این بررسی از جدایه J29 مربوط به کلکسیون گروه گیاهپزشکی دانشگاه فردوسی مشهد، جهت انجام آزمون های بیوکنترلی استفاده شد. رشد قارچ بیمارگردر حضورباکتری، ترکیبات فرار تولیدی باکتری و رونشین باکتری فاقد سلول بررسی شد. پتانسیل کاهش فعالیت قارچ نیز روی میوه های پرتقال رقم تامسون در شرایط آزمایشگاه در حضور باکتری آنتاگونیست و در مقابسه با شاهد ارزیابی گردید. بدین منظور، درمیوه های پرتقال ضدعفونی شده زخمی 50 میکرولیتر سوسپانسیون باکتری تلقیح و پس از 24 ساعت 30 میکرولیتر سوسپانسیون اسپور قارچ با غلظت 105 به محل زخم اضافه شد و میوه های به مدت یک هفته در شرایط کنترل شده قرار گرفتند. تمام آزمایشات با چهار تکرار و در دو آزمایش مجزا انجام گرفت. در سنجش کشت متقابل قارچ و باکتری، 47% بازدارندگی از رشد قارچ P. digitatum در شرایط پتری دیش مشاهده گردید. در آزمون ترکیبات فرار در پتری های وارونه، پس از گذشت یک هفته به میزان 55% بازدارندگی از رشد قارچ ثبت شد. همچنین، در ارزیابی تاثیر سوسپانسیون فاقد سلول باکتری، محیط کشت مایع بدون باکتری با غلظت %25 به محیط کشت PDA اضافه شد و میزان رشد قارچ بیمارگر بررسی گردید. در این شرایط 50% مهار رشد قارچ نسبت به شاهد بدست آمد. میوه های تیمارشده با باکتری نیز به میزان 70 % کاهش کپک سبز را نشان دادند. به نظر می رسد باکتری Stenotrophomonas sp.-J29 کاندیدای مناسبی جهت کنترل کپک سبز مرکبات است. با این وجود آزمایشات تکمیلی بیشتر و نیز بررسی در شرایط انبارداری ضرورت دارد.

کلمات کلیدی