به منظور مقایسه اقتصادی روش‏های مدیریت غیرشیمیایی علف‎های‏ هرز در مزرعه زعفران، پژوهشی به صورت طرح بلوک‌های کامل تصادفی با هفت تیمار و سه تکرار در مزرعه تحقیقاتی دانشگاه فردوسی مشهد طی سال زراعی 1400-1399 انجام شد. تیمارها شامل وجین دستی، مالچ کلش گندم، مالچ خرده چوب، پوشش پلاستیک سیاه، پوشش پلاستیک شفاف، شعله‏افکن و شاهد بدون تیمار بودند. به منظور تعیین قابلیت کنترل علف‏ های هرز توسط تیمارها و تأثیرشان بر گیاه زعفران، تراکم و وزن خشک علف‎های‏هرز، تعداد و عملکرد گل تر و کلاله خشک زعفران اندازه گیری شد. نتایج تجزیه واریانس حاکی از تأثیر معنی‏ دار (p≤0.01) مدیریت‏های غیرشیمیایی علف‎های‏هرز بر تمام صفات اندازه گیری شده در علف‎های‏ هرز و گیاه زعفران بود. بیشترین تراکم و زیست توده علف‎های‏ هرز به ترتیب مربوط به شاهد بدون تیمار بود. بیشترین عملکرد کلاله خشک با 1/16 گرم در مترمربع در تیمار وجین دستی حاصل شد که با تیمار مالچ کاه گندم (1/05 گرم در مترمربع) در یک گروه آماری قرار گرفتند. کمترین عملکرد کلاله خشک در شاهد بدون تیمار با 33/0 گرم در مترمربع حاصل شد. تیمارهای پوشش پلاستیک شفاف (0/94)، مالچ خرده چوب (0/72)، پوشش پلاستیک تیره (0/70) و شعله افکن (0/63) به ترتیب در جایگاه های آماری بعدی قرار گرفتند. در مقایسه اقتصادی تیمارهای مدیریت علف‎های‏هرز، ترتیب درآمد خالص تیمارها (میلیون ریال) به صورت [پوشش پلاستیک شفاف (2265)≥ وجین دستی (2000)≥ مالچ کاه گندم (1975)˂ پوشش پلاستیک تیره (1655)≥ شعله افکن (1455)≥ مالچ خرده چوب (1100)˂ شاهد بدون تیمار (825)] بدست آمد (p≤0.05). بطور کلی، تیمارهای پوشش پلاستیک شفاف، وجین دستی و مالچ کاه گندم در مقایسه با سایر تیمارها، ضمن کنترل کامل علف‎های‏هرز و درآمد خالص بیشتر، برای مدیریت غیرشیمیایی علف‎های‏هرز مزارع زعفران با هدف تولید محصول سالم قابل توصیه هستند.

کلمات کلیدی