معنایی جهان مدرن، واقعیتی هولناک را پیش روی انسان قرار داده که اضطراب و ترس از پوچی به سبب سرشتگی وجودی و هستی‌شناختی از تبعات آن است. در چنین فضایی هانا آرنت به دنبال برساختن سوژه‌ای آفرینشگر است تا فرآیند معنابخشی را در مناسبات بیناذهنی به خوبی انجام دهد. او به سوژه‌ای موقعیت‌مند می‌اندیشد که عملکرد وی در تعامل متقابل با دیگران در ساحت سیاسی رخ می‌دهد. لذا وی اگر معنایی هم برای انسان متصور باشد، جز از مجرای باهم‌بودگی در قلمرو عمومی ممکن نیست. در این نوشتار برای توضیح پس‌زمینه تفکر آرنت از روش نیهیلیسم هرمنوتیکی «جانی واتیمو» استفاده شده و از این طریق تلاش شده نشان داده شود که تکوین سوژه در دیدگاه آرنت چگونه از سویی به امکانات بالقوه‌ای در ظرفیت‌های نهفته آدمی وابسته است که در عین عطف آنها به اندیشیدن، با ملاحظات اخلاقی و هنجاری به ویژه در پیوند با دیگری مرتبط است و در عین حال، از چارچوب‌های خاص و محدودکننده اثبات‌گرا و محاسبه‌پذیر نیز فراتر می‌رود؛ اوج این امر در شرایطی است که وی روند پیش روی سوژه را به سبب ظرفیت‌های تفسیری ذهن آدمی درکناکنش با دیگری، موضوعی پیوسته آزاد و گشوده می‌یابد که نباید ابزاری برای اهداف دیگر شود.

کلمات کلیدی