حس مکان و مراتب آن در ادراک شهروندان، بیان گر رابطه ­ای خاص میان فرد و محیطی است که نسبت به آن شناختی نسبی دارد. در این بین بافت ­های تاریخی نسبت به بافت­های شهری معاصر، به­ دلیل برخورداری از ساختارهای مبتنی بر مفاهیم اجتماعی، توانمندی بهتری نسبت به برقراری تعامل میان انسان و فضا دارند. در پژوهش حاضر با هدف سنجش تجربی سطوح حس مکان، به واکاوی روابط میان شاخصه­ های کالبدی و شناختی فضاهای نمادین­ تاریخی و کیفیت ادراک کاربران پرداخته شده است. بر این اساس پرسش­ اصلی پژوهش عبارتست از: سطوح کالبدی و زمینه فعالیت­ها چه تاثیری در القاء و ارتقاء مراتب حس مکان و خاطره­ انگیزی فضا در اذهان شهروندان دارد؟ لذا، با روش توصیفی-تحلیلی و کاربست مطالعات کتابخانه­ای و پیمایش­های میدانی، نیز بهره ­گیری از ابزار پرشسنامه و مصاحبه ­های نیمه ساختار یافته از جامعه آماری 300 نفری از شهروندان، محدوده پل­ بازارهای تبریز در سه سکانس مورد ارزیابی قرار گرفت. نتایج بیانگر آن است عناصر کالبدی موصوف صرف موجودیت فیزیکی سبب ارتقاء کیفیت حس مکان نمی­ گردند. با این وجود به­ عنوان بخشی از نمادها و هنجارهای فرهنگی، ضمن پیوند دادن ادراکات فرد با مکان، تداعی­ کننده رخدادهای حادث شده در آن می­ باشد. از این­ رو با اصلاح الگوی خوانایی در شهر؛ دست­یابی به سطوح بالای حس مکان میسور می­ گردد.

کلمات کلیدی