ترجمۀ قرآن با امداد از نظریات زبان‌شناسی شیوه‌ای است که می‌تواند در استحکام‌بخشی و وزانت ترجمه نقش بسزایی داشته باشد. با مطرح شدن مفاهیم و نظریات زبان‌شناسی نوین، ترجمه نیز چهارچوبی علمی و تخصصی به خود گرفته و به متن، نوعی قالب نظام‌مند و ساختاری بخشیده است؛ امری که سنگ بنای آن با طرح نظریه زبان‌شناسی نظام‌مند نقش‌گرا گذاشته شد. انسجام، پیوندی به عنوان رکنی استحکام‌بخش، عنصری است که بسامد بالایی در ایجاد ارتباط میان آیات و عبارات قرآنی دارد؛ به عبارت دیگر، آنچه در سطح رویین متن، عبارات قرآنی با آن تنوع و تعدد موضوعی‌ را به شکلی منسجم و مرتبط در کنار یکدیگر قرار می‌دهد، همین عنصر است و وظیفۀ تحقق این امر نیز با ادوات ربطی است. در متن قرآن، ابزارهای ربطی بسیاری به‌کار رفته است که برای هر یک برابرنهادی مرسوم در زبان فارسی وجود دارد .اما مسئله اینجاست که با توجه به کارکردهای متنوعی که حروف ربط در زبان عربی دارند، اهمیت وجود یک دسته‌بندی زبان‌شناختی که مترجمان را در تعیین برابرنهاد مناسب یاری دهد احساس می‌شود؛ امری که نخستین بار به وسیلۀ مک هلیدی[1] و رقیه حسن در یک دسته‌بندی چهارگانه (اضافی، تقابلی، سببی و زمانی) مطرح شد. در این مقاله ابتدا با روش توصیفی- تحلیلی و پس از شرح مبانی نظری ‌پژوهش، وضعیت رابط‌ها در گزیده‌ای از آیات قرآن بررسی شده و با تعیین جایگاه آن‌ها در دسته‌بندی چهارگانه، وضعیت ترجمۀ آن‌ها در سه ترجمۀ فولادوند، مکارم شیرازی و خرمشاهی مورد واکاوی قرار می‌گیرد. دو نمونه نخست از جمله ترجمه‌های غیرادبی و دیگری (خرمشاهی) به عنوان نمونه‌ای از ترجمه‌های ادبی انتخاب شده‌اند.

کلمات کلیدی