بی‌تردید گیسودراز (720/ 721 - 825 ق.)، صوفی دانشمند سلسلۀ چشتیه در شبه‌قارّه، در مکتوبات خود از منابعی بهره جسته ‌است که شناخت آن‌ها از یک‌ سو، آبشخورهای فکری گیسودراز را بر ما آشکار می‌سازد و از سوی دیگر، آثار مورد توجّه بزرگان چشتیه را در آن روزگار معرّفی می‌کند. در یگانه چاپ‌ سنگی مکتوبات گیسودراز، نامه‌ای وجود دارد که از هفت نامه که در مکتوبات صدی شرف‌الدّین منیری (661 ؟ - 782 ق.) آمده، اقتباس شده ‌است. در این مقاله، متن کامل این نامه، یعنی مکتوب سوم از مکتوبات گیسودراز، واکاوی شده و در پایان نشان داده‌ شده که این مکتوب، ترکیبی از نامه‌های دوازدهم، چهارم، دوم، پانزدهم، نوزدهم، دهم و شانزدهم از مکتوبات صدی است و می‌توان این احتمال را داد که گیسودراز به‌سبب منطقۀ مشترک زیست آنان و نیز همزمانی با شرف‌الدّین منیری و مطالعۀ مکتوبات صدی، هفت مکتوب شیخ منیری را با نقل مستقیم و نیز افزوده‌هایی از خویش در هم آمیخته و به‌ نام خود به یکی از مریدانش ارسال کرده ‌‌است. از رهگذر این پژوهش می‌توان مکتوبات صدی را از جملۀ منابع مکتوبات گیسودراز دانست که این پیر چشتی بدون ذکر نام از آن بهره برده ‌است، افزون بر اینکه این تأثّر را می‌توان دلیلی بر شهرت مکتوبات صدی اندکی پس از تألیف آن به ‌شمار آورد.

کلمات کلیدی