سامانیان به دلیل تسلط بر راههای تجاری مهم، اهتمام ویژهای به امر تجارت داشتند. برده بهعنوان کالای تجاری یکی از منابع درآمد سامانیان بهحساب میآمد. دولت سامانی هم خود از ترکستان و اروپای شرقی برده وارد میکرد و هم در قبال اخذ مالیات، اجازه ورود بردگان را به تجار برده میداد. این بردگان از قلمرو سامانی به دیگر مناطق جهان اسلام و ازجمله بغداد، مرکز خلافت عباسی صادر میشدند. خلافت عباسی و دولت سامانی از بردگان واردشده، بهویژه بردگان ترک، در امور نظامی بهره میبردند و این بردگان در دستگاه نظامی خلافت و سامانیان قدرت بسیاری گرفته بودند. سؤال اصلی پژوهش حاضر این است که ابعاد و گسترهی نقش سامانیان در تجارت برده به چه میزان بوده است؟ یافتههای پژوهش حاکی از آن است که تجارت برده در این دوره رونق گرفت و سامانیان از آن حمایت و تجارت آن را در انحصار خود قرار دادند. آنان بر واردات و صادرات بردگان نظارت داشتند، بر آنها مالیات و عوارض گمرکی بستند و درآمد زیادی از این راه به دست آوردند. ضمن اینکه هستهی اصلی سپاه سامانی را نیروهای نظامی بردگان ترک تشکیل میدادند. در این پژوهش تلاش شده است با استفاده از منابع اصلی و پژوهشهای تاریخی و به شیوهی توصیفی تحلیلی به مطالعهی تجارت برده در دورهی سامانیان پرداخته شود. استناد: رمضان پور ،حسن و ایمان پور ،محم

کلمات کلیدی