مقدمه: با توجه به افزایش قیمت کنجاله سویا در سطح جهانی، استفاده از منابع پروتئینی جدید در تغذیه طیور با قابلیت تولید در کشور حائز اهمیت است. یکی از این منابع، کنجاله گیاه دانه روغنی کاملینا است که به تیره چلیپائیان و گونه براسیکاسه تعلق دارد. برتری این گیاه نسبت به سایر گیاهان دانه روغنی، نیاز آبی کم، مقاومت در برابر سرما، دوره رشد کوتاه و حساست کم به آفات و بیماریها است. کنجاله کاملینا به عنوان یک منبع پروتئینی ارزان و ارزشمند پتانسیل خوبی در تنظیم خوراک دام و طیور دارد. این پژوهش به منظور بررسی اثر استفاده از کنجاله کاملینا (sativa Camelina) بر شاخصهای سنجش کیفیت استخوان در جوجه های گوشتی انجام شد. مواد و روش ها: جهت انجام این آزمایش از تعداد 500 قطعه جوجه گوشتی (مخلوط دو جنس) سویه آرین با سن 26 روز استفاده شد. آزمایش مذکور با 10 تیمار در قالب طرح کاملاً تصادفی با چیدمان فاکتوریل 2×5؛ شامل پنج سطح (صفر، ،6 ،12 18 و 24 درصد) کنجاله کاملینا در جیره با و بدون افزودن مولتی آنزیم (زایلاناز-بتاگلوکاناز-پکتیناز-پروتئاز) با 5 تکرار و 10 پرنده در هر واحد آزمایشی انجام شد. جیره های آزمایشی از 26 تا 47 روزگی در دسترس پرندگان مورد آزمایش قرار گرفتند. در پایان دوره آزمایش به منظور سنجش شاخصهای کیفیت استخوان از هر تکرار یک قطعه پرنده انتخاب و کشتار شد. پس از کشتار استخوان درشتنی و ران پای چپ آنها جدا شد. در نمونه های استخوان وزن، طول و قطر، خاکستر، وزن حجمی و استحکام تعیین شد. دادههای بدست آمده با استفاده از نرم افزار آماری (9.1 SAS )و رویه مدل عمومی خطی GLM مورد تجزیه آماری قرار گرفتند. نتایج و بحث: افزایش سطح کنجاله کاملینا در جیره پایانی باعث کاهش وزن، قطر و استحکام استخوان درشتنی و خاکستر استخوان ران شد. شاخصهای سنجش کیفیت استخوان در پرندگان تغذیه شده با جیرههای حاوی کنجاله کاملینا در سطح 18 و 24 درصد به طور معنیداری نسبت به پرندگان تغذیه شده با جیره شاهد ضعیفتر بود. گزارش شده است وجود اسید فایتیک در کنجاله کاملینا با مواد معدنی ضروری (کلسیم، روی و مس) باند شده و قابلیت دسترسی آنها را کاهش میدهد. نتیجه گیری کلی: نتایج این آزمایش نشان داد، استفاده از سطوح باالی کنجاله کاملینا (18 و 24 درصد) در جیره پایانی موجب اثر منفی بر شاخصهای سنجش کیفیت استخوانی میشود.

کلمات کلیدی