این تحقیق به منظور بررسی تاثیر نوع مکمل و سطح منگنز جیره بر پاسخ ایمنی مرغ های تخم گذار انجام شد. آزمایش با استفاده از تعداد 600 قطعه مرغ تخم گذار در سن 107 هفتگی، سویه های‌لاین W36 با چیدمان فاکتوریل 2×5 در قالب طرح بلوک کامل تصادفی با 10 تیمار، 5 تکرار و 12 قطعه پرنده در هر تکرار انجام شد. تیمارهای آزمایشی شامل افزودن منگنز به جیره پایه (حاوی 15 میلی‌گرم در کیلوگرم منگنز) از دو منبع (سولفات منگنز به‌عنوان منبع معدنی و گلایسینات منگنز به‌عنوان منبع آلی) در سطوح 30، 60، 90، 120 و 150 میلی‌گرم در کیلوگرم بودند. پرندگان به مدت 12 هفته با جیره های آزمایشی تغذیه شدند. در دو هفته پایانی آزمایش سنجش آنتی بادی ایجاد شده علیه تلقیح آنتی ژن غیر بیماری زا گلبول های قرمز گوسفندی (SRBC) به روش HA (روش هموآگلوتیناسیون) انجام شد. اثر سطح منگنز جیره بر پاسخ ایمنی علیه SRBC معنی دار شد. اما اثر نوع مکمل و اثر متقابل بین نوع مکمل با سطح منگنز معنی دار نبود. با افزایش سطح منگنز جیره غلظت ایمنوگلوبولین G ایجاد شده علیه تلقیح SRBC به طور معنی دار افزایش یافت. به طور کلی نتایج بدست آمده نشان داد افزایش سطح منگنز جیره باعث بهبود ایمنی در مرغ های تخم گذار شد.

کلمات کلیدی