تغییر اقلیم یکی از چالش‌های بزرگ جهانی است که تأثیرات عمیق و گسترده‌ای بر تولید بذر، به‌عنوان یکی از فرآیندهای حیاتی در بوم‌نظام‌های کشاورزی و طبیعی، بر جای می‌گذارد. این مقاله مروری به بررسی جامع این تأثیرات و ارائه راهبردهای سازگاری پرداخته است. در بوم‌نظام‌های کشاورزی، تغییر اقلیم بر تمامی مراحل تولید بذر از کاشت و رشد رویشی تا برداشت، انبارداری و حمل‌ونقل اثرگذار است. تغییرات در دما، الگوهای بارش و افزایش رویدادهای حدی اقلیمی، منجر به کاهش کمیت و کیفیت بذر می‌شوند. در بوم‌نظام‌های طبیعی، تغییر اقلیم تنوع زیستی، پراکنش گونه‌ها، خواب بذر و عملکرد بانک‌های بذر طبیعی را دستخوش دگرگونی کرده و باعث تغییرات قابل‌توجه در ترکیب و پراکنش گونه‌های بومی می‌شود. برای مقابله با این چالش‌ها، راهبردهای سازگاری گوناگونی پیشنهاد شده است. در بوم‌نظام‌های کشاورزی، انتقال مکان‌های تولید بذر، اصلاح و انتخاب ارقام مقاوم به تنش‌های اقلیمی، بهبود مدیریت کشت و فرآوری بذر، بهره‌گیری از فناوری‌های نوین و آموزش و توانمندسازی کشاورزان از اقدامات کلیدی به‌شمار می‌روند. در بوم‌نظام‌های طبیعی، حفاظت و مدیریت بانک‌های بذر طبیعی، تسهیل پراکنش بذر و مهاجرت کمکی گونه‌ها، از جمله راهکارهای پیشنهادی هستند. یافته‌های این مطالعه بر اهمیت تدوین و اجرای راهبردهای جامع و هماهنگ برای مقابله با تأثیرات تغییر اقلیم و حفظ امنیت تولید بذر در هر دو بوم‌نظام تأکید دارد. رویکردهای یکپارچه، مبتنی‌بر علم و مدیریت سازگار، نقش مهمی در تضمین کیفیت و استمرار تولید بذر در شرایط اقلیمی متغیر ایفا خواهند کرد.

کلمات کلیدی