عنوان : ( تحلیل ژئوپلیتیکی روابط ایران و عراق در دو دهة اخیر )
نویسندگان: وسیم جمیل عزیز , سیدهادی زرقانی , علی محمدپور ,
چکیده
این پژوهش با روش توصیفی-تحلیلی و با استناد به منابع کتابخانه ای و مطالعه میدانی، به دنبال بررسی و تحلیل نقش عوامل ژئوپلیتیکی در روابط ایران و عراق در طی دو دهه گذشته و اولویت بندی آنها است. نتایج تحلیل عاملی نشان می دهد در بُعد فرهنگی، سه متغیر «وجود اماکن مقدس زیارتی در دو کشور»، « اکثریت جمعیت شیعه در دو کشور ایران و عراق» و «پیادهروی اربعین و پویش-های مذهبی مشترک» بیشترین تاثیر را بر بهبود روابط دو کشور داشته اند. همچنین نتایج تحلیل عاملی در بُعد اقتصادی نشان می دهد متغیرهای «حضور گردشگران عراقی در ایران» و « ارتباطات و تعاملات گسترده مرزی و وجود مرز مشترک طولانی بین دو کشور» بیشترین تاثیر را بر بهبود روابط دو کشور داشته و در مقابل، دو متغیر «اختلافات دو کشور درمرزهای آبی و بهرهبرداری از منابع مشترک دریایی در خلیج فارس» و «اختلافات هیدروپلیتیکی دو کشور در بهره برداری از رودهای مرزی» در تضعیف روابط دو کشور بیشترین نقش را داشته اند. درنهایت در بُعد سیاسی-امنیتی متغیرهای«احساس تهدید مشترک در مقابل تروریسم و افراطگری مذهبی»،« فروپاشی رژیم بعث و ارتقاء جایگاه سیاسی شیعیان» و«کمکهای دفاعی و نظامی ایران به عراق در دوران مبارزه با داعش» بیشترین تاثیر را بر بهبود روابط دو کشور در دو دهه اخیر داشته اند و دو متغیر«رویکرد ً متفاوت دو کشور عراق و ایران در رابطه با آمریکا» و «اختلاف تاریخی دو کشور در اروند رود (شط العرب)» بر تضعیف روابط دو کشور موثر بوده اند
کلمات کلیدی
, سیاست خارجی , روابط بین الملل , تحلیل ژئوپلیتکی, ایران , عراق@article{paperid:1101899,
author = {عزیز, وسیم جمیل and زرقانی, سیدهادی and علی محمدپور},
title = {تحلیل ژئوپلیتیکی روابط ایران و عراق در دو دهة اخیر},
journal = {جغرافیای سیاسی},
year = {2024},
month = {September},
issn = {2476-3136},
keywords = {سیاست خارجی ،روابط بین الملل ،تحلیل ژئوپلیتکی، ایران ،عراق},
}
%0 Journal Article
%T تحلیل ژئوپلیتیکی روابط ایران و عراق در دو دهة اخیر
%A عزیز, وسیم جمیل
%A زرقانی, سیدهادی
%A علی محمدپور
%J جغرافیای سیاسی
%@ 2476-3136
%D 2024