عنوان : ( بررسی رابطه بین فرونشست زمین و افت آب زیرزمینی در دشت کرج: مطالعه تطبیقی ترازیابی و DInSAR )
نویسندگان: مجتبی شیری , غلامرضا لشکری پور , ناصر حافظی مقدس ,
Full Textچکیده
فرونشست زمین پدیده‌ای است که در اثر تعامل بین جریان آب زیرزمینی و تغییر شکل خاک رخ می‌دهد. مطالعه حاضر به بررسی تناقض بین فرونشست زمین و افت آب زیرزمینی در دشت کرج می‌پردازد. با بررسی هیدروژئولوژی دشت و اندازه‌گیری فرونشست زمین با روش‌های ترازیابی و DInSAR در بازه زمانی 2015 تا 2023، مشخص شد که نرخ فرونشست در محدوده‌ای هلالی شکل از شمال غربی تا محمد شهر با 158 میلی‌متر در سال، به‌طور قابل‌توجهی بیشتر از سایر نقاط است. این تناقض با توجه به کمترین افت آب زیرزمینی در این پهنه، ابهاماتی را در رابطه مستقیم و همیشگی بین فرونشست و افت آب زیرزمینی ایجاد می‌کند. بررسی سه فرضیه شامل حفاری پیزومترهای مرکز دشت در یک آبخوان معلق کم‌عمق و قرارگیری آبخوان اصلی در لایه دوم، نوسانات سالیانه تراز آب زیرزمینی به علت تزریق فاضلاب به آبخوان و شسته شدن ذرات منفصل براثر دبی ورودی و خروجی بالا نشان داد، احتمال اینکه آبخوان لایه دوم نقش اصلی را در فرونشست زمین ایفا کند، بیشتر از بقیه فرضیه‌ها است. مطابقت نتایج حاصل از ترازیابی با روش‌های تداخل‌سنجی راداری، همبستگی قابل قبولی را نشان می‌دهد. همبستگی معنی‌دار منفی 66 تا 88 درصدی نشان می‌دهد که حداکثر تحکیم خاک بعد از دو سال رخ می‌دهد. به‌طورکلی، نقاط 1 و 2 در مرکز دشت (مهرشهر) همچنان نرخ فرونشست بالایی دارند اما نرخ فرونشست سه‌نقطه دیگر در شمال غربی دشت به‌طور قابل‌توجهی کاهش‌یافته است.
کلمات کلیدی
فرونشست زمین افت آب زیرزمینی ترازیابی DInSAR دشت کرج
@article{paperid:1102208,
author = {شیری, مجتبی and لشکری پور, غلامرضا and حافظی مقدس, ناصر},
title = {بررسی رابطه بین فرونشست زمین و افت آب زیرزمینی در دشت کرج: مطالعه تطبیقی ترازیابی و DInSAR},
journal = {زمین شناسی مهندسی-انجمن زمین شناسی},
year = {2025},
volume = {17},
number = {3},
month = {March},
issn = {2228-5245},
pages = {1--22},
numpages = {21},
keywords = {فرونشست زمین افت آب زیرزمینی ترازیابی DInSAR دشت کرج},
}
%0 Journal Article
%T بررسی رابطه بین فرونشست زمین و افت آب زیرزمینی در دشت کرج: مطالعه تطبیقی ترازیابی و DInSAR
%A شیری, مجتبی
%A لشکری پور, غلامرضا
%A حافظی مقدس, ناصر
%J زمین شناسی مهندسی-انجمن زمین شناسی
%@ 2228-5245
%D 2025
