مطالعات فهم حدیث, دوره (10), شماره (1), سال (2023-11) , صفحات (53-79)

عنوان : ( انگاره اقتدای حضرت عیسی ع) به حضرت مهدی ع) در منابع روایی شیعه )

نویسندگان: حسین براتی , حسن نقی زاده , سهیلا پیروزفر ,
فایل: Full Text

استناددهی: BibTeX | EndNote

چکیده

چکیده مسئله اقتدای حضرت عیسی (ع) به حضرت مهدی (ع) از جایگاه ویژه ای در میان احادیث اسلامی برخوردار است. پژوهش حاضر می کوشد با روشی توصیفی-تحلیلی و با رویکردی تاریخ انگاره ای به بررسی این مسئله پرداخته و آن را با توجه به گفتمانهای حدیثی و رویکردهای مختلف محدثان شیعه بازخوانی کند و در عین حال به بررسی سندی آن نیز اهتمام ورزد. نتایج نشان میدهد این گزاره در دوره های مختلف و نزد دانشیان حدیثی شیعه به یک صورت نقل نشده و دست کم چهار دوره گفتمانی را پشت سر نهاده است: ابتدا در کتاب منسوب به سلیم در ضمن گفت وگوی راهبی مسیحی با امام علی (ع) و همچنین گفتمان تفسیری-روایی کتب منسوب به علی بن ابراهیم قمی و فرات کوفی مطرح می شود؛ سپس نزد عالمانی چون شیخ کلینی و شیخ طوسی جایگاه نه چندان پررنگ آن مشاهده میشود؛ با نقل گسترده آن توسط شیخ صدوق، دوره طلایی خود را طی میکند و تثبیت می شود؛ در دوره بعدی هم نزد محدثان متأخر، جنبه کارکردگرایانه آن و حضور آن در پیوند بیش از پیش با برخی مباحث اعتقادی غلبه می.کند هر چند این گزاره از نظر اصول حاکم بر علم رجال و درایه در میان روایات شیعه به اصطلاح صحیح السند نیست، اما کثرت نقل آن بـه طــرق مختلف در میان فریقین ارزش آن را نشان میدهد.

کلمات کلیدی

, حضرت عیسی ع, حضرت مهدی ع, محدثان, انگاره, منابع روایی