در دورۀ معاصر مطالعه پیرامون شخصیت و سیره حضرت علی(ع) از جمله موضوعات اصلی پژوهش های صورت گرفته در حوزۀ تاریخ به ویژه تاریخ اهل بیت بوده است و به دلیل جذابیت این حوزه پژوهشگران با تخصص های گوناگون به آن وارد شده اند. با مطالعه و مداقه در این پژوهش ها برخی آسیب ها و کاستی ها به ویژه از منظر روشی در آنها قابل شناسایی است. با توجه به اهمیت موضوع یاد شده می توان با شناسایی و استخراج این کاستی ها در چارچوب شاخص های معین، ترسیم نمودارهای کمی و تحلیل های آماری به بهبود عملکرد و انجام پژوهش های دقیق و روشمند در این مسیر کمک نمود. در همین راستا در پژوهش حاضر سعی شده تا به این پرسش که در پژوهش های تاریخی پیرامون ابعاد مختلف زندگی امام علی(ع)، تخصص مولف تا چه میزان بر پایبندی پژوهشگر به روش تحقیق در تاریخ تاثیرگذار بوده است، پاسخ داده شود. از آنجا که در حوزه پژوهش-های تاریخی استفاده از منابع دست اول و معتبر و نیز به دور بودن مولف از پیش فرض های ذهنی در تحقیق دو امر مهم به شمار می رود، میزان پایبندی مولفان به این دو شاخص، به تفکیک تخصص تاریخی و غیر تاریخی مورد مقایسه قرار گرفته است. نتیجۀ این پژوهش توصیفی- تحلیلی، با بهره گیری از ظرفیت های تحلیل آماری، حاکی از آن است که در میان مقالات علمی-پژوهشی که در فاصلۀ سال های 95-98 در مجلات مورد تأئید حوزه و وزارت علوم، درخصوص حضرت علی(ع) با رویکردی تاریخی منتشر شده اند، درصد قابل توجهی از مولفینی که تخصص های تاریخی داشته اند در رعایت دو اصلِ به کارگیری منابع معتبر دست اول و نداشتن پیش فرض های ذهنی در پژوهش، نسبت به پژوهشگران دارای تخصص دیگر، موفق تر بوده اند و از این منظر مقالات آنان از اعتبار تاریخی بیشتری برخوردار است.

کلمات کلیدی